Een stille epidemie? De meeste mensen merken niet dat ze osteoporose (oftewel botontkalking) hebben, totdat ze opeens wat breken of er een wervel inzakt. Ogenschijnlijk out of the blue. Er zijn echter bepaalde factoren die kunnen leiden tot een verhoogd risico op osteoporose. Valt daar wat aan te doen en is osteoporose daarmee te voorkomen?
Bot is levend weefsel, anders dan je misschien zou verwachten. Immers, je skelet lijkt altijd even stevig en aanwezig als steunpilaar voor je lijf en als beschermer van de organen in je bovenlichaam. Maar je botten worden continu opgebouwd en afgebroken. Er zijn zogenaamde osteoclasten die het oude botweefsel afbreken en osteoblasten die het nieuwe bot opbouwen. Je bijschildklier speelt in deze botstofwisseling een belangrijke rol door de aanmaak van het parathyreoidhormoon voor de calciumoptimalisering. Je schildklier speelt hierbij ook een rol, namelijk bij de aanmaak van calcitonine, een hormoon dat de afbraak van botweefsel remt.
Een te hoog calciumgehalte in het bloed (hypercalciëmie) kan leiden tot serieuze gezondheidsproblemen en in ernstige gevallen tot een coma of hartstilstand. Wanneer het calciumgehalte in het bloed te hoog wordt, scheidt de schildklier calcitonine af om het te verlagen. Hierdoor wordt o.a. het botafbraakproces in het skelet en de opname van calcium door de darmen afgeremd. Calcitonine is een kort- en snelwerkend hormoon en is de tegenhanger van het door de bijschildklieren geproduceerde parathyreoïdhormoon (PTH), ook wel parathormoon genoemd, dat juist het botafbraakproces en de opname van calcium door nieren en darmen stimuleert. Dit gebeurt onder invloed van allerlei factoren zoals leefstijl, voeding, beweging, medicatiegebruik en supplementen. Elke 10 jaar vernieuwt je skelet zich volledig.
Bij een ziekte als osteoporose wordt er meer bot afgebroken dan aangemaakt. Daarom is het belangrijk om te zorgen dat de verhouding tussen opbouw en afbraak in balans blijft.
Er zijn in Nederland momenteel meer dan 900.000 mensen met osteoporose. Met een verwachte stijging naar 1.200.000 (in 2025). Van hen is ongeveer 2/3 vrouw en 1/3 man, 1 op de 3 vrouwen krijgt wereldwijd osteoporose en 1 op de 8 mannen. Meestal zijn dit vrouwen na de overgang en mannen ouder dan 50 die minder dan een jaar geleden een botbreuk hadden. Maar soms krijgen ook jonge mensen osteoporose. Vanaf je 35e breek je meer bot af dan je aanmaakt, dus op termijn wordt de kans op osteoporose steeds groter. Er zijn echter meerdere oorzaken die dit proces kunnen versnellen.
Dit laatste punt vraagt om iets meer uitleg: onze darmflora is belangrijk voor een goede botgezondheid omdat het zorgt voor een goede verwerking van isoflavonen uit onze voeding (dit is vooral voor vrouwen tijdens en na de overgang belangrijk). Maar onze darmflora bepaalt ook hoe onder andere calcium en magnesium uit onze voeding wordt opgenomen. De goede darmbacteriën zetten vitamine K1 uit groenten om in vitamine K2. Vitamine K2 wordt steeds beter onderzocht op het effect op een gezonde botdichtheid. Wil je meer weten over gezonde darmen? Lees dan het volgende artikel: Hoe krijg ik gezonde darmen?
We hebben het al vaker in onze blogs gehad over de impact van laaggradige ontstekingen, oftewel micro-ontstekingen die niet zomaar terug te vinden zijn in bloeduitslagen. Als de darm niet in een goede conditie is en hyperpermeabel (te veel stofjes doorlaat, en dan met name te grote eiwitstructuren of foute bacteriën die niet in de bloedbaan thuishoren), zal je lichaam altijd in de afweer gaan bij stoffen die niet in het lichaam thuishoren. Het zal een immuunreactie oproepen om de te grote eiwitten onschadelijk te maken en dat kan leiden tot zeer diverse ontstekingsreacties in het lichaam.
Inmiddels wordt het steeds duidelijker dat melk drinken nauwelijks bijdraagt aan goede botten. Als je naar dit witte goedje kijkt dan denk je ‘dit moet toch gezond zijn, er zit calcium in’, maar helaas is dit calciumcarbonaat en dat is niet goed opneembaar. Er zit ook relatief veel fosfor in melk. Fosfor zorgt ervoor dat calcium niet goed wordt opgenomen. In mensenmoedermelk zit een andere calcium-fosfor-verhouding dan in koemelk, omdat een kalf van een koe een veel snellere groei nodig heeft.
Niemand wil uiteraard rustig afwachten tot zijn botten langzaam verbrokkelen. En het ligt wel degelijk binnen je macht om je botten zo gezond mogelijk te houden.
We hebben over een aantal stoffen hierboven al artikelen geschreven, dus die kun je eens nalezen. Wat ik nog niet heb uitgelegd, is het belang van zwavelhoudende voedingsstoffen en vitamine K2.
Naar vitamine K2 is de laatste jaren veel onderzoek gedaan. Het is duidelijk geworden dat deze vitamine een andere functie heeft dan vitamine K1 dat vooral invloed heeft op de bloedstolling. Vitamine K2 blijkt voor allerlei andere processen belangrijk te zijn, waaronder het verbeteren van de stevigheid en elasticiteit van de botten. Het heeft onder andere invloed op de osteocalcine-aanmaak (osteocalcine is een belangrijk eiwit dat gebruikt wordt voor de bothuishouding) en de vorming van collageen.
Collageen zorgt voor elasticiteit waardoor een bot veerkracht bezit en minder breekbaar is. Daarnaast heeft collageen invloed op ontstekingsremming. Dit is belangrijk omdat het daardoor de botafbraak (door de osteoclasten) tegengaat. Vitamine K2 lijkt ook positief te werken op het tegengaan van aderverkalking en bepaalde vormen van kanker. Doseringen hiervoor liggen tussen de 45 mcg en 360 mg.
Bij ernstige osteoporose worden hoge doseringen ingezet. Het is veilig in gebruik, maar in combinatie met bepaalde soorten bloedverdunners (coumarine) moet je wel oppassen met vitamine K2, of je moet deze vitamine vermijden. Vitamine K2 wordt aangemaakt in de dikke darm, maar bij een matige tot slechte darmflora ontstaat hier dus al een probleem. Vaak wordt er dan te weinig vitamine K2 aangemaakt.
Blijf in beweging! Om osteoporose te voorkomen is het erg belangrijk om elke dag minimaal een half uur te bewegen. Lekker wandelen, sporten, touwtje springen, trampoline springen. Leef je uit binnen je beperkingen. Sporten en bewegen stimuleert de doorbloeding en de aan- en afvoer van stoffen. Bewegen is echt noodzakelijk voor je gezondheid: Zitten is het nieuwe roken!
Bij dit bewegen is trek- en duwkracht op de botten heel goed voor hun stofwisseling. Vooral fitness en lopen schijnen erg gezond te zijn vanwege de verhoogde druk op de botten.
Beperk overgewicht. Buikvet verergert over het algemeen ontstekingsreacties die mogelijk ten grondslag liggen aan ontstekingsreacties in het lichaam waardoor ook het evenwicht in de bothuishouding verstoord kan raken. Daarnaast blijkt uit recent onderzoek dat een instabiele bloedsuikerspiegel botklachten kan verergeren. Zo zie je dat bij mensen die diabetes hebben de botten makkelijker breken.
Uiteraard zijn er allerlei medicijnen op de markt die helpen om osteoporose te bestrijden. Raadpleeg daarvoor je specialist. Nadeel van deze medicatie kan zijn dat het, naast de diverse bijwerkingen, de botten vooral harder maakt en niet zozeer sterker. Waarom? Omdat de veerkracht minder wordt door het verloren gaan van het natuurlijk evenwicht.
Ziekte van Paget, osteomyelitis, artrose, CNO-SCCH, CNO-SAPHO, reumatoïde artritis en de ziekte van Bechterew. Bij deze aandoeningen is wellicht een andere aanpak nodig, omdat hierbij aan de verstoorde botaanmaak andere oorzaken ten grondslag liggen. Dus bovenstaand advies is voor deze ziektes niet altijd van toepassing.
Wil je met een ernstige aandoening graag een goede therapeut raadplegen? Kijk dan in ons therapeutennetwerk.
Ik hoop je hiermee geïnspireerd te hebben om voor gezonde voeding te gaan, rijk aan calcium en magnesium en alle andere mineralen die je nodig hebt.
Heb je vragen over het met natuurlijke middelen ondersteunen van je gezondheid? Vraag ons advies! Loop gerust onze winkel binnen, bel ons op of stuur een mail. We helpen je graag.
Heb je ernstige overgangsklachten waar je erg mee zit? Je kan hier een afspraak boeken met onze overgangsspecialist Donalda Westland die je kan helpen met overgangsklachten. Na de aankoop van het consult zal zij contact met je opnemen. Donalda werkt al vele jaren bij Van der Pigge, eerst als assistent-drogist. Zij heeft zich de laatste jaren gespecialiseerd in overgangsspecialist. De overgang is voor vrouwen een moeilijke periode waarin veel veranderingen plaatsvinden. Soms zijn overgangsklachten zo verstorend dat er speciale begeleiding nodig is.
Door het insturen van het formulier kunt je een reactie achterlaten of een vraag stellen over algemene zaken. Wil je liever direct een consult aanvragen dan kan dat ook.
Stel je vraag!"*" geeft vereiste velden aan
Zij maken de beste natuurgeneeskundige middelen voor je geliefde dier. Oerkracht uit de natuur voor grote en kleine huisdieren.
