Mondgezondheid en voeding deel 2

Waterstofperoxide en mondwaters

Er zijn veel soorten mondwaters te koop. Mondwater of mondspoelmiddelen zijn zeker niet voor iedereen noodzakelijk, maar in bepaalde omstandigheden, bijvoorbeeld als je een beugel hebt of een mondoperatie hebt ondergaan, kan het soms nodig zijn. Een mondspoelmiddel is geen vervanging voor tandenpoetsen, maar een aanvulling. Een heel oud mondspoelmiddel is waterstofperoxide 3%. Dit kan je soms tijdelijk gebruiken om je mond te spoelen.

Gebruik

Meng 10-15 ml met 10-15 ml lauw water. Tenzij anders voorgeschreven 4 maal daags 1 tot 2 minuten spoelen. Niet doorslikken.

Waarschuwingen

Niet gebruiken bij overgevoeligheid voor een van de bestanddelen. Dit middel mag niet doorgeslikt worden en is daarom niet geschikt voor kinderen. Op kamertemperatuur bewaren. Kan ernstige oogirritatie veroorzaken. Bij contact met de ogen en gedurende een aantal minuten afspoelen met water. (Eventuele contactlenzen indien mogelijk verwijderen.)

Wist je dat waterstofperoxide ook gebruikt kan worden om bloed- en vruchtvlekken te verwijderen? Er geldt wel een waarschuwing: waterstofperoxide kan wit uitslaan op textiel, dus niet op donkere kleding gebruiken.

De Keuringsdienst van Waarde noemt in zijn programma mondwaters een massavernietigingswapen voor je mondbacteriën. In veel mondwaters zitten stoffen als chloorhexidine of alcohol. Daar worden je goede mondbacteriën die je beschermen niet blij van, ze leggen het loodje. Je kan het vergelijken met antibiotica. Mondwaters zijn alleen noodzakelijk als er sprake is van infecties of andere medische omstandigheden.

Wat ook kan is een mondspoeling op basis van kruiden; dit kan een vriendelijker alternatief zijn. Maar dan ook alleen in noodzakelijke situaties, want in kruidentincturen zit ook bijna altijd alcohol. Ratanhia Mondwater van Weleda stimuleert bijvoorbeeld de natuurlijke functies van het tandvlees en kan helpen om rood en gevoelig tandvlees te voorkomen.

Mondgezondheid en voeding

Zoals gezegd is je mond ook rijk aan een hele bacteriebevolking, zowel goede als slechte bacteriën. Je kan dit het orale ecosysteem noemen. Tandplaque wordt ook opgebouwd door bacteriën. Tandplaque is een biofilm – een kleverige laag – die zich opstapelt op en tussen je tanden. Deze bacteriën zijn dol op suiker en andere voedselresten. Je merkt vaak ook als je iets hebt gegeten of gedronken met suiker, dat je meer plak op je tanden voelt.

We geven je een aantal tips voor plaquevermindering

• Eet zo min mogelijk onnodige suikers en eet niet te veel zetmeelrijke producten zoals aardappels, brood en witte rijst. Hier zijn je mondbacteriën die plaque produceren dol op.
• Eet juist veel vezels uit groenten, fruit (liefst voor een maaltijd), noten, zaden, paddenstoelen. Vezels zijn DE voedingsbodem voor je gehele mond- en darmflora. Eet ook gefermenteerde producten zoals zuurkool, yoghurt, kimchi of tafelzuur. Dit voedt ook je goede bacteriën.
• Probeer voldoende te ontspannen, want stress geeft ook een verandering van je gehele microbioom. Dus doe lekker aan yoga, meditatie of ga ontspannend wandelen en sporten.
• Soms kan het nodig zijn om probiotica te gebruiken.

Welke voeding draagt bij aan een goede mondgezondheid?

Voor een gezonde mond spelen veel voedingsstoffen een belangrijke rol. Maar er springen er een aantal uit:

• De vitaminen A, D, E, K2.
  Deze vetoplosbare vitaminen worden goed opgenomen als je ook vet bij je maaltijd eet. Niet alleen zijn het belangrijke vitaminen, maar het zijn ook activerende stoffen die ons helpen mineralen uit onze voeding opneembaar te maken. Zo helpt vitamine D bij de opname van calcium uit je voeding. Grasgevoerde dieren leveren een goede voedingsbron voor deze vitaminen. Denk daarbij aan bijvoorbeeld boter en vlees. Vis levert veel vitamine D. En organen, boter en ei bevatten veel vitamine A.
• Vitamine C
  Zorgt voor de opbouw van gezond kraakbeen en collageen, en vind je voornamelijk in fruit en groente.
• Omega 3
  Zit in vis en kan bijdragen aan veel lichaamsprocessen, maar kan ook ondersteunen bij paradontitis.
• Calcium, magnesium, mangaan, zink, fosfor
  4 mineralen die zorgen voor stevigere tanden en botten. Ze zitten in zowel dierlijk als plantaardig voedsel.
• Co-enzym Q10
  Zit vooral in vlees (vooral orgaanvlees), kip en andere gevogelte, vis, noten en donkergroene groenten zoals broccoli en spinazie. Deze stof kan ook helpen bij paradontitis en andere ontstekingen.
• Groene thee
  Bevat onder andere fluoride, remt bacteriegroei en ook goed voor je darmflora.

Gezondheidsproblemen door een slechte mondgezondheid

Wist je dat diverse gezondheidsproblemen extra aangewakkerd kunnen worden door mond- en tandproblemen? Een goede gezondheid begint in de mond. Meerdere onderzoeken hebben aangetoond dat de mondholte een bron is van ziekteverwekkers die zich kunnen verspreiden via je ademhaling, bloed en spijsvertering.

Denk aan aandoeningen als dementie, hart- en vaatziekten, longaandoeningen, reuma en diabetes.

We nemen ze even apart door:

Dementie – Alzheimer

Het is gebleken dat het ontbreken van tanden en het verlies van kauwkracht een rechtstreeks verband blijkt te hebben met het minder goed functioneren van de hersenen en de geheugencapaciteit. Bij mensen met dementie worden restproducten gevonden van een bacterie die duidt op chronische paradontitis.

Diabetes

Door diabetes is er een grotere kans op een moeilijkere heling van wondjes, en dus ook van je mond en tandvlees. Maar andersom kunnen klachten als paradontitis ook klachten geven als het moeilijker reguleren van je bloedsuikerspiegel. Onderzoeken bevestigen dat diabetes een significante risicofactor is voor parodontitis en dat het risico op parodontitis groter is als de glycemische controle (het handhaven van de gewenste bloedsuikerspiegel) slecht is; mensen met slecht gecontroleerde diabetes (die ook het grootste risico lopen op o.a. macrovasculaire en microvasculaire complicaties) lopen een verhoogd risico op parodontitis en botverlies.

Hart- en vaatziekten

Paradontitis wordt in onderzoeken steeds vaker gelinkt aan het bevorderen van hart- en herseninfarcten. Nou is het natuurlijk zo dat niet iedereen met paradontitis een infarct krijgt en niet iedereen die een hartziekte heeft een slecht gebit heeft, maar het is wel weer een interessante link die misschien het belang aantoont van preventie door een gezonde leefstijl en niet roken. Ook cardiomyopathie (hartspierontsteking) kan soms veroorzaakt worden door een bepaalde bacterie in de mond.

Longaandoeningen

Paradontitis is een vervelende ontsteking die verder gaat dan alleen een tandvleesontsteking. Deze ontsteking kan zich ook uitbreiden naar het kaakbot. De bacteriën die daar een aandeel in hebben, spelen soms ook een rol in het veroorzaken van een longontsteking. Dus ben je gevoelig voor longontstekingen? Zorg dan goed voor je tanden.

Reuma

Bij RA (reumatoide artritis) maakt het lichaam antistoffen aan tegen de gewrichten en het kraakbeen. Dit geeft pijnlijke ontstekingen van de gewrichten, misvorming en beperking. RA is een auto-immuunziekte. Paradontitis en reuma vallen allebei onder de schadelijke ontstekingen. Uiteraard kunnen hier meer triggers voor zijn, maar er zijn wel gemeenschappelijke risicofactoren. Stoppen met roken is in ieder geval heel belangrijk.

Diagnose voor andere klachten

Je kan aan je mond ook afleiden of er mogelijk andere problemen aan de orde zijn, zoals wondjes, een ontstoken tong, coeliakie en bloedarmoede. Maar mondklachten kunnen ook wijzen op een gebrek aan vitamine B of ijzer. Een tekort aan vitamine A, B3, B12 en C kan problemen met het tandvlees veroorzaken. Een slechte gezondheid van het tandvlees wordt onder andere zichtbaar door bloedend tandvlees en aften. Bij een B12-tekort kan er bijvoorbeeld soms sprake zijn van een brandende tong; dit kan ook andere oorzaken hebben overigens.

Dit was een hele lijst, we hopen dat je een stuk wijzer geworden bent over hoe belangrijk een goede mondgezondheid en gezonde tanden zijn. Je weet ons te vinden als je vragen hebt. Wil je nog even het begin lezen over goede mondgezondheid, diverse klachten en andere tips? Lees dan blog deel 1.