De 10 signalen van minder werkende nieren

Cijfers

De Nierstichting laat zien waardoor de nieren beschadigd kunnen raken. Er zijn in Nederland rond de 1,7 miljoen mensen met chronische nierschade, waarvan maar liefst 40% niet weet dat ze schade hebben. Het is best bizar dat veel mensen met niet goed werkende nieren rondlopen, maar dat niet weten. Hierdoor kunnen ze ernstige klachten ontwikkelen die vaak ook onomkeerbaar zijn. Hoe komt dat?  (Nierstichting cijfers)

Het lastige met nierproblemen is dat je meestal eerst sluimerende, vage klachten hebt totdat je nierfunctie onder de 30% gezakt is. Wist je dat mensen met chronische nierschade de hoogste kans hebben op hart- en vaatziekten? Dus zaak om goed in de gaten te houden wanneer je signalen krijgt dat het niet goed gaat.

Welke 10 signalen van minder werkende nieren zijn er?

1. Je bent altijd moe. Door de gifstoffen die zich opbouwen voel je je zwak en heb je moeite met concentreren. Daarnaast zijn er minder rode bloedcellen voor het transport van zuurstof naar spieren en hersenen.
2. Je hebt last van slaapapneu.
3. Je hebt jeuk overal. Je nieren hebben moeite om de balans te houden met mineralen en andere stoffen; dit kan tot o.a. leiden tot een droge huid en jeuk over het hele lichaam en  leiden, maar ook tot botziektes.
4. Je hebt opgezette voeten, benen en zelfs gezicht. Ook je ogen kunnen opgezet raken.
5. Je hebt steeds last van spierkrampen in je benen of elders. Dit heeft te maken met een verstoorde balans tussen de mineralen, natrium, kalium, calcium en andere elektrolyten.
6. Je hebt last van ademnood. Er is niet genoeg aanmaak van EPO (erytropoëtine) door de nieren, dus ook van te weinig rode bloedcellen, waardoor het zuurstoftransport onder druk komt te staan.
7. Je hebt een mistig gevoel in je hoofd. Dit komt onder andere door gifstoffen en een zuurstoftekort. Je krijgt last van duizelingen, concentratie- en geheugenproblemen.
8. Je voelt je steeds misselijk en hebt de neiging om over te geven.
9. Je hebt een vieze adem en een metaalachtige smaak in je mond door de gifstoffen en de afvalstof uremie.
10. Je hebt schuimende en/of bruine urine door het lekken van eiwitten. Het lijkt wel of je bier aan het plassen ben. Je kunt ook bloed bij de urine hebben. Bloed bij de urine kan trouwens ook duiden op nierstenen, een tumor of een infectie.

Gfr (ckd-epi)

Dit getal geeft aan hoeveel bloed de nieren per minuut kunnen filteren/zuiveren. Bij een gezond persoon is dat meer dan 90 milliliter per minuut. Deze waarde neemt af naarmate de leeftijd toeneemt. Bij een bejaard persoon kan een waarde van 30 tot 45 milliliter per minuut nog normaal zijn.

• Stadium II (GFR 60-90 ml/min/1.73 m2): nierschade met lichte vermindering van de nierfunctie.
• Stadium III (GFR 30-60 ml/min/1.73 m2): nierschade met matige vermindering van de nierfunctie.
• Stadium IV (GFR 15-30 ml/min/1.73 m2): nierschade met ernstige vermindering van de nierfunctie.

(Er wordt uitgegaan van een gemiddeld lichaamsoppervlak van 1,73m2) 

Rekenformules

De creatinineklaring (filtersnelheid van de nieren) wordt ingeschat met rekenformules. De meest toegepaste formules zijn de Modification-of-Diet-in-Renal Disease (MDRD)-formule en de Cockcroft-Gault-formule. Een nieuwe formule die tegenwoordig ook wordt gebruikt is de Chronic Kidney Disease Epidemiology Collaboration (CKD-EPI). De CKD-epi geschatte kreatinineklaring bestaat uit 4 parameters: kreatinine (bloed), geslacht, leeftijd en je afkomst.

Mocht je twijfelen of je deze klachten hebt en of je dus last hebt van je nieren, neem dan altijd contact met je huisarts op!

We zouden Pigge niet zijn als we geen tips zouden geven voor een goed nieronderhoud

Wat kun je doen om goed voor je nieren te zorgen?

8 tips

1. Neem niet te veel van bepaalde medicatie! NSAID’s zoals aspirine, naproxen en ibuprofen staan erom bekend dat ze niet goed zijn voor je nieren. Dus neem ze niet te veel en te vaak. Maar ook PPI’s (protonpompremmers zoals omeprazol), de zogenaamde maagzuurremmers, moet je liever niet langdurig innemen. Antibioticagebruik ook het liefst tot een minimum beperken en alleen gebruiken als het niet anders kan. Bekend om hun negatieve effect op de nieren: penicilline, sulfonamiden, cefalosporinen.
2. Let op je voeding. Ja daar zijn we weer: gezonde voeding is de basis van een gezond lichaam. Je nieren verwerken immers ook alles wat je eet en drinkt! Veel vet, zout en suiker, daar worden je nieren echt niet blij van. Eet dus vooral veel groenten, fruit en (glutenvrije) granen. En het liefst zo min mogelijk bewerkte voeding.
3. Matig met ZOUT. Dit is bij veel mensen wel bekend; zout is belangrijk voor ons voortbestaan en functioneren, maar neem niet te veel. Zout kan leiden tot een hogere bloeddruk en dat is niet goed voor je nieren, omdat een hoge bloedruk de filters vernielt. Als de filterfunctie – en daarmee ook de nierfunctie – achteruit gaat, kan dat ook weer de bloeddruk verhogen. Het werkt dus dubbel averechts.
4. Vééééél water drinken. Water zorgt voor de o zo belangrijke aanvoer van voedingsstoffen voor je nieren en verwijdert afval. Als je te weinig drinkt, kunnen je filters letterlijk verstopt raken en infecties en stenen geven. Zelfs mild watertekort kan al schadelijk zijn als het te vaak optreedt. Gemiddeld hoor je zes glazen transparant echt water te drinken. (Dus geen koffie en thee en andere dranken meerekenen)
5. En een ander stokpaardje: BEWEEG. Bewegen voorkomt diabetes en hartproblemen. Dit zijn een paar belangrijke veroorzakers van nierfalen. Ben je niet gewend om veel te bewegen? Bouw het op. Mooi zou zijn als je gemiddeld elke dag 30-60 minuten beweegt. Bij diabetes kunnen – door onder andere het verhoogde suikergehalte van het bloed en de ontstekingen van de kleine vaatjes – de nierfilters stukgaan. Hart- en vaatproblemen versterken nierschade – net als een te hoge bloeddruk. Nierschade maakt hartherstel ook weer moeizamer, maar dit is een ingewikkeld proces dat o.a. te maken heeft met het gehalte aan stikstof in het lichaam en een verminderde aanvoer van zuurstof door hartproblemen. Hierdoor krijgen organen minder zuurstof.
6. Laat je checken. Familiaire hartziekten, bloeddruk, diabetes of nierziekten komen regelmatig voor.
7. Pas op met alcohol. Alcohol werkt dehydraterend. Dus het scheidt vocht extra uit. Daarnaast leidt het tot gewichtstoename, leverziekte en een hoge bloeddruk (vooral bij overmatig gebruik).
8. Pas op met roken. Nog zo’n inkoppertje van een slechte gewoonte. Door roken kun je nierkanker ontwikkelen, je bloedvaten beschadigen en je doorbloeding verminderen wat leidt tot een hoge bloeddruk. We hebben een mooi blog geschreven over hoe je roken kunt aanpakken.

Koester je nieren

Wees zuinig op je nieren, ze zijn heel veerkrachtig in hun herstel als je er op tijd bij bent. Bij een nierfunctie onder de 25% kom je al aardig in de problemen. Bij een nierfunctie onder de 9% is de schade zo erg dat je getransplanteerd moet worden. Je zit dan de rest van je leven aan de immuunonderdrukkende medicatie. Dit geeft vaak behoorlijke bijwerkingen. Je leven wordt sowieso verkort. Dat wil niemand toch? De wachtlijsten voor transplantatie zijn lang en dialyse is echt geen lolletje. Daar beginnen ze al mee als je onder de 15% gemiddeld zakt. Je zit dan vast aan een machine die maar gedeeltelijk de afvalstoffen kan zuiveren. Je eigen nieren doen dit toch het beste. Dus eet gezond en leef gezond. Dan blijf je ook zo ver mogelijk van medicatie vandaan.

Advies nodig? Bel ons, mail ons of kom gezellig langs!

We staan je graag te woord!

Meer informatie nodig?

UMCG.nl

Slingeland.nl

Gezondheidswetenschap.be