Jij bént de aarde
Hoe vreemd dus dat je hebt geleerd jezelf los te zien van de aarde, van de schepping, van de ritmes van de maan en de zon, van Al Dat Is. Het is een dwaling die ons in het Westen collectief heeft getroffen. Alsof je een losstaand wezen bent dat hier – plop – per ongeluk terecht is gekomen op dit wonderlijke ruimteschip aarde, alsof het gewoon een soort joekel van een voorraadschuur is waar we de boel met z’n allen in goede banen moeten leiden om te zorgen dat we niet verhongeren en iedereen het nog een beetje leuk heeft ook. Terwijl je in essentie onlosmakelijk van aarde gemaakt bent, even sterk onderhevig aan haar ritmes en aan de zon en de maan als de aarde zelf. Even onlosmakelijk van de natuur als van je medemens, de planten, dieren en mineralen.
Het is ook best een beetje een lastig dingetje om jezelf aan te herinneren: want zie, daar zit je dan, hoogintelligent oerwezen met je hoogintelligente oer-DNA, met je deconstructed-original-Peruvian-passion-mocha-frappuccino en skinny blueberrymuffin, de hele dag op je kont achter je laptop ervoor te zorgen dat die hele bureaucratische rotbende niet in het honderd loopt, ja toch? De sterrenhemel, wanneer denk je daar nou aan?! Die zit veilig weggestopt achter de systeemplafonds waar je al je TL-verlichte levensdagen onderdoor spookt.
Eat all the food! Eat all the food!
Kortom: dat alles matcht niet zo lekker met je genetische essentie. Want die “denkt” nog steeds dat ze op de toendra is. Je hebt een aantal evolutionaire programmaatjes in je hardware draaien die anno 2019 wat minder goede resultaten geven dan in de tijd dat de mammoeten hier nog rondliepen.
Die oerprogrammaatjes gaan over de beste manier van overleven en behelzen dus dingen als eten, vechten/vluchten en seksen. Zo wil je bijvoorbeeld altijd eten! Want oooohhh….. kijk AL DAT ETEN! Overal! Je moet het opeten! Nu! Allemaal! Want straks is het seizoen voorbij en begint de grote droogte en gaan we mogelijk dood van de honger! Zoet! En vet! En zoet! En vet! Yes! Want dat zijn de beste en snelste energiebronnen. En die kun je goed gebruiken voor als het straks koud is! Winter is coming! Vetjes kweken! Nu! Nomnomnom! EAT! ALL! THE! FOOD!!! Rarrrrrr!!
Afvallen is stom en moeilijk
Je bent evolutionair dus geprogrammeerd op het verlangen naar vet en zoet, omdat dat ooit, lang geleden, een uitstekende overlevingsstrategie was. En nu, anno 2019, te midden van een oase van zoet en vet, eisen we van onszelf dat we ons kunnen beheersen.
Het veranderen van je eetpatroon is moeilijker dan stoppen met roken. Wat weer moeilijker is dan stoppen met heroïne gebruiken. Just sayin’. Het is best een beetje lastig. Het is dus niet raar dat het je niet lukt. Dat het bijna niemand lukt. Afvallen is gewoon stom en moeilijk.
Bovendien doen we het ook nog eens niet op de goede manier en meestal met de verkeerde insteek. Want naast het gegeven dat je innerlijke oerkrijger dus helemaal niet WIL afvallen, is er nog een tweede probleem dat afvallen een hopeloze onderneming maakt.
Zelfacceptatie: you’re doing it wrong
Wees nou eens, in de absolute privacy van je eigen binnenkantje, héél eerlijk tegen jezelf: hoezo wil je afvallen?
Waarom?
Het eerlijkste antwoord is meestal dat we onszelf willen veranderen. Op zichzelf is daar niet zoveel mis mee. Het gaat pas mis bij de motivatie die ten grondslag ligt aan je wens om te veranderen. Waaróm wil je veranderen? Wil je graag voldoen aan een aantal gezondheidsidealen of komt je motivatie vanuit je gevoel?
Vaak genoeg externaliseren we onze motivatie. Daarmee bedoel ik: je kijkt met de ogen van een fictieve derde persoon naar jezelf. En dan meestal niet op de liefdevolle, accepterende manier die je zou verdienen, maar vaak met harde, meedogenloze en afstandelijke kritiek. We willen aan onszelf “werken”. We denken dat het ons gelukkig zal maken wanneer we voldoen aan de geprojecteerde wensen en eisen van de buitenwereld. Dat we geliefd, geaccepteerd en begeerlijk zullen zijn wanneer we zullen voldoen aan de geïdealiseerde culturele en maatschappelijke beelden die in ons collectieve (onder)bewustzijn rondwaren.
We accepteren onszelf niet onvoorwaardelijk, maar scheppen voorwaarden waar we aan moeten voldoen voordat we vinden dat we ons eigen respect verdienen. We leggen onszelf langs de fictieve maatstaf van luchtkastelen van onhaalbare perfectie. Je komt er nooit, maar je blijft streven. Zo blijf je jagen, maar kom je nooit bij jezelf thuis. Je bent niet echt ten volle aan het leven.
Het stemmetje in je kop
Ben je wel slank genoeg? Maar niet te mager? Je moet wel sterk zijn, fitgirl! Is het proteïnegehalte in je yoghurtje wel hoog genoeg? Hoe gezond ben jij eigenlijk? Doe de test! En ook deze test! En deze! Doe je het allemaal eigenlijk wel verantwoord? We leven in een kritisch klimaattijdperk hoor! Hoe ecoconscious ben jij eigenlijk? Bemest je je urban guerilla-garden wel met je eigen conscious kak? Eet je kat wel veganistisch? Onderneem je wel duurzaam genoeg? Is je poep wel vrij van microplastics? Zweet je wel glutenvrij? Zitten je wenkbrauwen wel netjes? Heb je al je instachallenges wel gehaald? En heel minimalistisch al je spullen je huis uit geflikkerd? Maar heb je wel genoeg linnen tasjes met rake teksten? Vergeet niet te consuminderen! Consuminderen! Consuminderen!
Je bent een mooi blobje verpakte liefde
Luister. Het leven is een totaal waanzinnige dondersoep van begrijpelijke en onbegrijpelijke fenomenen die ons gelimiteerde begrip ver overstijgen. Punt is: onbegrijpelijk genoeg bestáát alles gewoon. Zomaar. Het is er gewoon. Alles IS er gewoon. Allemaal tegelijk.
Zo ook jij. De jij zoals je nou eenmaal bent. Dat hele woeste, ongerepte, idioot liefdevolle, wrede, beeldschone, immense Leven/Al/Universum/Kosmische Kaas/Het Grote Whatever frummelde op een dag jou tevoorschijn: een hoopvolle sprank leven verpakt in dat rare vlezige blobje dat je lichaam is. En dat is het dan. Daar moet je het mee doen. Succes!
Iedereen is zijn/haar eigen unieke blobje met zijn eigen unieke quirks en perks. Niemand is hetzelfde en toch blijven we onszelf vergelijken met de mogelijkheden en capaciteiten van die fictieve perfecte probleemloze ‘ander’. Dat andere, schijnbaar betere blobje.
Wanneer je jezelf afwijst in je eigen, ware gedaante, wijs je het leven zelf af. Je zegt ‘nee’ tegen het leven. We falen dan in onze pogingen te veranderen omdat we vanuit het verkeerde fundament gemotiveerd zijn. We stranden al bij stap één omdat we iets willen creëren vanuit niet-zijn. We willen onszelf herscheppen vanuit een afwijzende levenshouding. Dat kan niet. En belangrijker nog: daar ligt de schat niet. Want die schat van gezondheid en geluk ligt niet ergens buiten jou, op een of ander exotisch levenspad. (Attentie, cliché op komst!) De schat ligt begraven in jezelf. Maar echt.
Intrinsieke motivatie: kom uit je kop, duik in je lichaam
Voor mij persoonlijk begint heelheid in het lichaam. Je lichaam is een bron van wijsheid, heling en heiliging voor hen die naar de signalen van hun lichaam hebben leren luisteren. Ik wil je aanmoedigen en uitnodigen om te beginnen met opnieuw luisteren. Echt leren luisteren. Daar zit namelijk het grote geheim van het terugkeren naar die liefdevolle staat van heelheid die gezondheid behelst. En gezond zijn, dat willen we allemaal. (Dat is immers zo’n beetje hoe je überhaupt met je ogen in de regels van dit stukje terecht kwam, toch?)
Schoonheid en gezondheid zitten ‘m in ons unieke en ontspannen onszelf-zijn. Niet in maten, voorwaarden, gedragsregels en onrealistische plaatjes. Het zit ‘m in lekker in je lijf zitten, in verbonden zijn met dat lekkere blobje jij, in die ontspannen twinkel in je ogen die laat zien dat je kunt genieten.
Het zit ‘m dus in je GEVOEL, niet in je IDEEËN OVER JEZELF. Herstel je diepe gevoelsmatige band met je authentieke, ongerepte en natuurlijke zelf. Maak je motivatie intrinsiek: vóél waar je behoefte aan hebt en laat deze gevoelsconnectie je kompas zijn. Daar word je gelukkig van. En het verandert je.
Leer luisteren
Om weer goed in contact te kunnen komen met je lichaam, moet je opnieuw naar je lichaam leren luisteren. Uit je kop komen, en in je lijf duiken.
Hoe doe je dat?
Begin met een luisterweek. Zet zes keer per dag een wekkertje. Als dat wekkertje afgaat, stop je even waar je mee bezig was en focus je je aandacht op je ademhaling. Sta jezelf toe om even rustig te worden. Check bij jezelf in. Ga nu je lijf langs en VOEL even hoe het daar is. Hoe voelen je voeten? En je benen? Hoe voelen je billen en je bekkengebied? Wat voel je in je buik? Is je buik opgezet? Rommelend of rustig? Heb je ergens pijn of voelen er delen van je lichaam “niet lekker”? Hoe is je ademhaling? Snel of rustig, oppervlakkig of dieper? Hoe is je hartslag? Kun je die voelen in je lichaam? Hoe voelt je keelgebied? Hoe voelen je schouders? Je armen, je vingers? Hoe voelt je hoofd? Heb je veel gedachten? Of is het rustig? Maak je je ergens zorgen over? Kijk je ergens naar uit? Wat houd je op dit moment bezig?
Check je spijsvertering
Neem een notitieblokje (of maak aantekeningen in je telefoon) en ga voelen en luisteren rondom elke maaltijd:
- Was het lekker? Wat was er dan lekker? Wat was er minder lekker? Was er iets vies?
- Hoe voel je je nu, na de maaltijd? Moe, energiek, geen idee ik voel helemaal niks, waar heb je het over, wat voel ik? Ik heb toch gewoon mijn bord leeggegeten en nu kunnen we weer door? Toch?! Wat zit jij nou te zeveren met je therapeutische-wat-voel-je-nu-gelul? Er is werk te doen! Laat me met rust, vrouw!
- Maar dus hoe voel je je nu, na de maaltijd? Hoe voelt je buik? En de binnenkant van je hoofd? Voel je je ontspannen? Heb je veel gedachten of weinig? Ben je positief gestemd of niet?
- Hoe slaap je eigenlijk? Slaap je makkelijk in? Wordt je tussendoor wakker? Wat gebeurt er dan? (Je spijsvertering heeft veel invloed op de kwaliteit van je slaap.)
- Hoe ziet je poep eruit? Is het vast en worstvormig? Of droog, klef, ingezakt, flodderig of plakkerig? Laat het strepen achter in de pot als je doortrekt? Heb je veel toiletpapier nodig of maar weinig om de boel schoon te krijgen? Ga je elke dag poepen of vaker of minder vaak?
Laat het oordeel achterwege: alleen de waarneming telt
Let op: een grote valkuil is om op iedere waarneming een oordeel te laten volgen. Of om te gaan ‘waarommen’: “Waarom voel ik me zo?” ”Waarom is dit zo?” “Doe ik het wel goed?” “Ik voel me rot, dus ik doe het vast allemaal helemaal verkeerd!” Dat soort automatische reacties zitten ons meestal diep ingebakken.
Blijf bij de waarneming en laat het oordeel achterwege. Wie weet waar alles door komt wat bestaat. Geen idee, laat lekker waaien, het gaat erom dat je éérst het contact met je waarneming herstelt. Dat is op zichzelf al heel helend. Pas vanuit contact met jezelf kun je echt veranderen. Het gaat erom dat je jezelf aanleert om weer heel dicht bij je lichaamssensaties te komen en te blijven.
Evalueer en voel: wat wil je echt vanuit je gevoel veranderen?
Ga aan het einde van de week na:
- Hoe was het om dit te doen?
- Wat heeft het je gebracht?
- Wat is je het meest opgevallen?
- Is er iets wat je vanuit je gevoel zou willen veranderen? Of juist helemaal niet?
Bijvoorbeeld: ben je iets te zwaar, maar zit je gevoelsmatig juist heel lekker in je vel en VOEL je dus eigenlijk helemaal niet de behoefte om af te vallen?
Of: ben je na de maaltijd hartstikke moe en VOEL je de behoefte aan meer energie? En wil je dus iets veranderen?
Of: ben je na het eten altijd superdruk in je hoofd en VOEL je de behoefte aan rust en evenwicht? En wil je daar vanuit je gevoel iets aan veranderen?
Of: eet je bij iedere maaltijd vlees en knaagt dat ergens aan je ethiek en kost je dat stiekem energie? VOEL je de behoefte aan meer integratie van je persoonlijke waarden?
Kortom: wat wil je graag veranderen vanuit je GEVOEL? Of valt er juist een berg ‘ik-moet-dit-ik-moet-dat’ van je schouders af omdat je helemaal geen overeenkomstige behoeften VOELT? En van jezelf dus lekker helemaal niks hoeft?
Neem de allerkleinste stapjes die je kunt verzinnen
Neem vervolgens 1 (één! Één! Dus één, hè! OK?) stap. Bedenk zelf iets of kies uit het lijstje verderop. Bijvoorbeeld: eet twee dagen per week geen vlees bij je diner. Of: eet na je avondmaaltijd niets meer. Of: eet twee maaltijden per week in alle rust, zonder TV, telefoon, boek of andere afleiding, duik helemaal in de ervaring van het eten en voel wat dat met je rust doet. Of: probeer eens een ander ontbijtje. Of: snoep drie dagen per week niet. Enzovoort.
Doe het met liefde. Straf jezelf niet als het niet lukt. Handel alsof je volledig aan je eigen kant staat, wees warm en compassievol, alsof je een lief kind iets nieuws probeert te leren. Want zoals ik eerder schreef: het veranderen van je voedingsgewoonten is moeilijker dan stoppen met roken.
En kijk vooral bloedeerlijk: waarom lukt er iets niet? Of lukt het juist wel en is het fijn? Voelt het als een offer of ervaar je het als een natuurlijke verbetering die eigenlijk veel beter bij je past dan de oude gewoonte die je ermee hebt vervangen? Zo ja: hebbes! Beet! Wat vreselijk goed van je, je hebt je voedingspatroon veranderd! Halleluja, wat een buitengewone prestatie.
Omdat je zo stronteigenwijs bent: 4 tips om duurzaam te veranderen
OK tof, al die toelichting op het veranderen vanuit je gevoel, maar let’s face it: motivatie vanuit een goed geijkt verstand zet ook stevige zoden aan de dijk. En stiekem wil jij natuurlijk toch gewoon weten hoe je het beste gezond kunt afvallen. Toch? Dus hier, omdat je zo stronteigenwijs bent, een paar tips om je inspanningen zo duurzaam mogelijk te laten zijn.
Tip 1: niet raar doen
Doe niet raar. Iedereen mag op internet publiceren dus kun je er ook alles lezen. Zo ook dat het bijvoorbeeld gezond zou zijn om alleen maar fruit te eten, alleen maar rauwe dingen te eten of een hele lange periode helemaal niets te eten. Gebruik je gezonde verstand: als het raar lijkt, ís het waarschijnlijk ook raar.
Mensen hebben voedingsstoffen uit alle categorieën nodig: eiwitten, vetten, koolhydraten en vezels en dus niet alleen maar fruit. Alles rauw eten vergt een gigantische inspanning van je spijsverteringswarmte wat je op den duur zal uitputten. Niet iedereen kan gluten goed verdragen maar ook lang niet iedereen is overgevoelig voor gluten. Ga dus niet rigoureus glutenvrij eten als je niet zelf hebt ervaren dat je daadwerkelijk slecht op gluten reageert. Tel geen calorieën, je lichaam is geen optel- en aftrekmachine maar een intelligent wezen dat zich niet laat foppen door rommel die zoet smaakt maar geen calorieën bevat. Een eiwitshake is geen maaltijd. Als je oma niet zou snappen wat je aan het doen bent, is het waarschijnlijk geen voedsel.
Niet raar doen, dan ga je stranden.
Tip 2: blijf bij jezelf en laat de vegan fitgirls hun vegan-fitgirl-ding doen, tenzij je in je hartje een vegan fitgirl bent natuurlijk
Vegan is superhip en nog veel belangrijker: erg goed voor het milieu. Prima, maar een veganistisch eetpatroon is niet voor iedereen weggelegd omdat niet iedereen er goed op kan gedijen. Bovendien kost het veel aandacht en kennis om volwaardig veganistisch te eten. Vegan eten doe je niet van de ene op de andere dag, maar vergt veel verschillende tussenstappen. Als je het écht wilt, doe het dan goed en raadpleeg een natuurdiëtist vóórdat je begint.
Er zijn vele andere gezonde middenwegen die het milieu (en je eigen uithoudingsvermogen) minder onder druk zetten. Raak jezelf niet kwijt in allerlei radicale gekkigheid als je weet dat je dat op de lange termijn in alle eerlijkheid toch niet vol gaat houden. Maar vind jezelf liever terug in een logisch, gezond eetpatroon voor jou. Niemand is hetzelfde.
Tip 3: maak de allerkleinste stapjes die je kunt verzinnen
Easy does it. Ga niet voor de grote jawdropping metamorfose maar neem hele kleine stapjes, één voor één. Zie het niet als dieet maar als het bijschaven van je standaardleefstijl. Als terugkeren naar je eigen nieuwe normaal. Begin met een microverandering en ga daar net zolang mee door totdat het zo’n gewoonte is geworden dat je eigenlijk al was vergeten dat je iets veranderd had. Neem dan pas een volgend klein stapje. Ga dus niet én 100% suikervrij én stoppen met koffie én minder vlees eten tegelijkertijd.
Voorbeelden van kleine stapjes op weg naar meer gezondheid
- Eet ’s avonds na je avondeten niets meer.
- Stop met ongezond snacken: maak een lijstje van wat je zoal aan ongezonds eet en wanneer en bedenk gezonde alternatieven. Zorg dat je altijd een gezonde snack bij je hebt voor als de zin toeslaat.
- Breng meer variatie aan in de groenten die je eet.
- Eet minder vlees en maak dit concreet: eet bijvoorbeeld drie dagen per week volledig vegetarisch.
- Vervang zoete dranken door water of kruidenthee.
- Voeg geen suiker meer toe aan je koffie of thee.
- Laat het koekje bij de koffie of thee achterwege of vervang het door iets gezonds.
- Werk met een weekplanning: verzamel recepten en maak een boodschappenlijst. Scheelt ook in je portemonnee.
- Schrap zoveel mogelijk bewerkte voedingsmiddelen uit je voedingspatroon.
- Stop met suiker eten of eet minder suiker en maak dit concreet.
- Eet minder brood of minder broodmaaltijden en vervang ze door iets gezonds, zoals zelfgemaakte soep of salade.
- Leer jezelf om zonder pakjes, zakjes en mixjes te koken. Zo krijg je aanzienlijk minder additieven binnen, wat zeer goed is voor je gezondheid.
- Schrap bewerkte koolhydraten uit je dieet: eet pasta volkoren (en liefst van spelt), kies altijd voor volkorenbrood in plaats van witmeelproducten en eet zilvervliesrijst in plaats van witte rijst.
- Varieer met granen. Meestal eten we tarwe (brood, pasta), rijst en aardappelen als koolhydraatbronnen. Kies ook eens voor quinoa, gierst, gerst, boekweit, amarant, haver, maïs, rogge, enzovoort.
- Verminder het aantal glazen alcohol dat je drinkt. Tel ze en maak het concreet.
- Stop met koffie drinken of drink maximaal 1 kop koffie per dag.
- Drink meer water. Tel en maak concreet.
- Ga sporten of vaker sporten.
- Doe elke dag ontspanningsoefeningen of een meditatie.
- Eet in alle rust, zonder TV, Netflix, boek, tijdschrift of ander gekwetter. Zo herstel je de connectie tussen je mind en je lijf en ervaar je weer wat, hoe en hoeveel je eet, en of dat je eigenlijk wel bevalt of niet.
Als je durft en echt wilt en je nog steeds het gevoel hebt dat je ontspannen bezig bent, is het misschien wel tijd voor nóg een stapje. Naar eigen wens of kies opnieuw iets uit bovenstaande lijst. Doe het met liefde en geef jezelf een oceaan van tijd om aan elke verandering te wennen. Elke keer opnieuw.
Tip 4: een goede voorbereiding is het halve werk
Als je wilt stoppen met snoepen en je krijgt ’s avonds de zoete kolder in je kop, móét er gewoon een kant en klaar alternatief klaarliggen, anders ga je geheid voor de bijl. Zorg dus dat je een voorraad suikervrije zelfgemaakte superfoodmix (kokosvezels, gojibessen, noten, cacaonibs, dat werk) en andere gezonde alternatieven (worteltjes knagen) in huis hebt vóórdat je jezelf het startsein geeft.
Als je minder vlees wilt eten, zorg dan dat je eerst een stuk of zeven recepten voor goede vegetarische hoofdgerechten verzamelt en uitprobeert, en maak vervolgens een weekplanning met bijbehorende boodschappen. Want als je ’s avonds uitgeput thuiskomt met je kids en hongerig bedenkt wat je even snel in elkaar zal flansen voor je gezin en je je dan pas herinnert wat je goede voornemen ook alweer was…. precies: dan ga je stranden.
Als je wekelijks allerlei healthfoodstores af moet struinen voor exotische ingrediënten als je dat helemaal niet gewend bent en daar ook helemaal geen tijd voor hebt met twee kinderen en een baan, zorg dan dat je dingen eet die je gewoon in je supermarkt kunt kopen. Behalve als het om ons gaat natuurlijk. Wist je dat wij onze geweldige producten door heel Nederland en de rest van de wereld gewoon verzenden? En dat we dat vanaf €35,= nog gratis doen ook? Onze webshop vind je hier.
Kortom
Flikker dat hele “afvallen” in de prullenbak. In plaats daarvan: beloof jezelf nooit meer af te vallen.
Amen.
Heb je naar aanleiding van dit blog vragen aan ons? Loop gerust onze winkel binnen, bel ons op of stuur een mail. We helpen je graag.
Wil je meer lezen over afvallen?
Lees dan de volgende blogs:
Intermittent fasting
Over calorieën tellen
Gezond gewicht na de menopauze
Dood aan de dieetcultuur
Het metabool syndroom
