Als cellen in ons lichaam een monsterlijke naam dragen, dan verwacht je dat ze weinig goeds doen… en dat is ook zo. De bijnaam zombiecellen hebben ze te danken aan de veranderde vorm en hun sneaky activiteiten. De gangbare medische titel verwijst naar het effect: senescente cellen en dat betekent zoveel als verouderde cellen. Verouderen is o.a. zichtbaar in ons uiterlijk, onze conditie, maar tevens in niet zichtbare processen die tot verval en ziekte kunnen leiden.
Zombiecellen en monsterlijke veroudering
Zombiecellen
Vooropgesteld: het is een normaal proces dat onze cellen schade krijgen aan het DNA. We zijn in de regel in staat om de meeste schade te herstellen. Wat is er aan de hand met de senescente cellen? Het zijn cellen die nog leven maar te oud zijn om te delen. Ze hebben schade aan hun DNA, dat niet meer gerepareerd kan worden. De cellen veranderen qua vorm, ze zijn meer afgeplat en langer door de veranderde structuur. Deze “shape shifting” van de cel maakt dat ze gedeponeerd zijn tot zombiecellen. Een van de processen bij niet goed functionerende cellen is de apoptose; geprogrammeerde celdood. Helaas worden de zombiecellen niet opgepikt door de opruimingsdienst. “Still hanging around, spooky as zombies can be.”
Welke rol spelen zij?
Zoals zo veel ouderen gaan deze cellen in rustte. In rust zijn klinkt veel te lief, want in deze minder actieve staat verzieken ze de omgeving. Senescente cellen produceren de hele dag door bepaalde eiwitten, onder andere cytokinen en tumorbevorderende stofjes, die kleine ontstekingen veroorzaken en andere schadelijke effecten hebben. Hierdoor ontstaan er fouten in andere omliggende cellen/weefsels en dit leidt weer tot ouderdomszieken. De diversiteit van aandoeningen is groot en varieert van verlies van spiermassa, van elasticiteit van de huid, van de conditie van de longen, vaten en geheugen, maar kan ook leiden ook tot kanker.
Cellulaire veroudering
Even terug naar onze cellen. Aan het einde van de chromosomen zitten telomeren. Deze beschermen je DNA tijdens het celdelingsproces. Bij iedere celdeling wordt er een stukje van het uiteinde van de telomeren afgeknipt. Een cel kan zich wel meer dan 50 keer delen en bij iedere deling verdwijnt een stukje van de telomeren aan het einde van de chromosomen. Dit is een natuurlijk verouderingsproces totdat het punt bereikt wordt waarop een cel afsterft.
Nu lijkt dit lijkt op een rekensom, de rolcentimeter waar je telkens een stukje van afknipt tot je bij nul komt. Zo simplistisch blijkt het niet te zijn, want oxidatieve stress (reactieve zuurstofverbindingen die de cel beschadigen) versnelt het verlies van telomeren. Versnelt de veroudering van de cel. Maar toch….de lengte van de telomeren kunnen we beïnvloeden met onze leefstijl waarbij voeding, beweging, slaap en stress de belangrijkste aangrijppunten zijn.
Nog een dingetje: ook schade aan de mitochondriën (energiefabriekjes in cellen) speelt een rol bij de ontwikkeling van zombiecellen.
Al met al weten we inmiddels een beetje welke processen een bijdrage leveren aan de gezondheid van onze cellen en ook welke processen dat absoluut niet doen.
Verjonging
Veroudering kunnen we niet voorkomen, maar het proces kunnen we wel beïnvloeden. Dat is voor iedereen interessant, want we worden wel ouder, maar we worden ook eerder chronisch ziek. Vitaal ouder worden klinkt voor iedereen als muziek in de oren.
Hoe kom je af van de gepensioneerde cellen?
Afdoden door senolytica
- De geneeskunde bestudeert vooral de werking van “nieuwe” medicijnen waaronder Dasatinib, een middel dat vooral bij kanker wordt ingezet, maar tevens senescente cellen kan doden. Een belangrijke afweging blijft met dergelijke zware geneesmiddelen of het doel de middelen heiligt vanwege de tal van bijwerkingen. In Nederland is een middel Cleara in samenwerking met het UMC in ontwikkeling. In dit filmpje wordt uitgelegd wat het werkingsmechanisme is en wat de aangrijppunten zijn: www.clearabiotech.com
- Een natuurlijk senoliytica is Quercetine. Quercetine is een plantaardig gele-vet-oplosbare bioflavonoïde die we onder andere terugvinden in appel, ui, kappertjes, bessen, citrusvruchten, koriander, kool, sperziebonen en tomaten.
- Fisetine, ook een bioflavonoïde, vind je in aardbeien, mango en acacia.
Wat kan je doen aan je levensstijl om cellen te beschermen?
Gezonde voeding die rijk is aan antioxidanten zoals vitamine C en E kunnen enige bescherming geven. Hierdoor vermindert het risico op schade aan cellen en mogelijk ook de vorming van de zombiecellen.
- Eet heel gevarieerd: verschillend gekleurde groenten 400-500 gram per dag, fruit (let op de hoeveelheid suikers) en vergeet de kruiden niet. Allemaal het liefst biologisch.
- Resveratrol uit o.a. rode druiven, (rode wijn), bessen, pruimen, appels, pistache, tomaat, cacao en rabarber, gaat celveroudering tegen en stimuleert de geprogrammeerde celdood.
- Eet veel noten, zaden en biologische eieren.
- Eet gezond vlees (liever niet rood) en vis, wild of biologisch.
- Eet niet te veel koolhydraten. Beperk alle geraffineerde vormen. Varieer met alle ongeraffineerde granen.
- Drink voldoende: water, kruidenthee en groentesap.
- En drink groene thee omdat het antioxidanten bevat en cellen kan beschermen.
Periodiek vasten vermindert de opeenhoping van senescente cellen.
De omgevingsfactoren “beperken” die verantwoordelijk zijn voor de schade aan onze cellen zoals: straling, pesticiden, sommige medicijnen, luchtvervuiling, roken (ook e-sigaretten), oplosmiddelen, zware metalen enz.
Verzorg je lichaam met natuurlijke verzorgingsproducten.
Langdurige stress veroorzaakt oxidatieve stress in de cellen en dus schade. Hoe gebiedend het ook mag klinken: zoek ontspanning op, bijvoorbeeld door meditatie, yoga, ademhalingsoefeningen of tuinieren.
Beweeg: gebrek aan beweging vermindert kracht, herstel en de toename van de spiermassa. En dan is het spreekwoordelijke “If you don’t use it, you will lose it” van kracht.
Neem je nachtrust: zowel de regelmaat als het aantal uren dat je slaapt, is van groot belang voor het herstel en behoud van gezonde cellen. En dan kan jouw zelfherstellend vermogen in je dromen de zombiecellen om zeep helpen.
Op YouTube zijn meerdere filmpjes te vinden om meer duidelijkheid te krijgen over hoe zombiecellen ontstaan en wat je eraan kan doen.
Wil je iets delen?
Wil je een reactie delen of heb je een vraag?
Door het insturen van het formulier kunt je een reactie achterlaten of een vraag stellen over algemene zaken. Wil je liever direct een consult aanvragen dan kan dat ook.
Stel je vraag!"*" geeft vereiste velden aan