Stomen
Stomen is het inademen van hete stoom. De stoom maakt vastzittend slijm vloeibaarder en zachter, waardoor het gemakkelijker uit je holtes komt.
Stomen op de ouderwetse manier doe je als volgt: ga aan tafel zitten en vul een kom met kokend water. Ga met je gezicht boven de kom hangen en drapeer een handdoek over je hoofd zodat je de stoomruimte afsluit. Adem rustig in en uit door je neus.
Er bestaan ook speciale stoomapparaatjes. Dit zijn eenvoudige bakjes met een inhalatortuit eraan vast, die stomen een stuk eenvoudiger maken en bovendien niet je hele gezicht meestomen.
Kruiden om te stomen
Door kruiden aan het stoomwater toe te voegen, kun je de ingeademde stoom extra antiseptische, ontstekingsremmende en slijmoplossende effecten meegeven. Maar let op: gebruik niet te veel. Kruiden bevatten etherische oliën. Dit zijn sterk aromatische, natuurlijke bestanddelen van kruiden die veel geneeskracht hebben door hun hoge concentratie aan inhoudsstoffen. Te veel etherische oliën in je stoomwater prikkelen je slijmvliezen, waardoor die juist méér snot gaan aanmaken. Dat is niet de bedoeling. Gebruik bij volle holtes daarom geen pure etherische oliën in je stoomwater, maar alleen een klein handje milde kruiden.
Preventief stomen
Preventief stomen kan ook, bijvoorbeeld wanneer je een verkoudheidje voelt opkomen en je holtes nog open zijn. Dan zijn etherische oliën juist wél heel geschikt om te stomen, omdat ze je slijmvliezen kunnen helpen om het virus een kopje kleiner te maken. Maar ook hier geldt: 1 enkel druppeltje olie is ruim voldoende. Gebruik uiteraard alleen echte etherische oliën en geen synthetische of “natuur-identieke” (= chique woord voor synthetische) oliën.
Spoelen
Stomen is in ons koude kikkerlandje behoorlijk ingeburgerd. Spoelen nog niet, hoewel het een hele fijne en effectieve methode is om je holtes van oude prut te ontdoen. Het spoelen van de holtes wordt al duizenden jaren toegepast binnen de Ayurveda. In India gebruikt men daarvoor van oudsher een neti pot. Dit is een soort klein porseleinen theepotje dat je vult met lauwwarm water (ongeveer op lichaamstemperatuur) en een lepeltje zout, zodat het spoelwater dezelfde zoutgraad heeft als je cellen. Zo lost slijm goed op en voelt het spoelen prettig aan. Om je holtes te spoelen zet je het tuitje tegen een neusgat, en giet je het zoute water in je neusholte (ga boven je wasbak staan). Door een beetje voorover te leunen en je kin wat richting je borst te houden, loopt het zoute water door je holtes heen en stroomt het er via je andere neusgat weer uit – samen met de groenige troepjes en baggertjes die je kwijt wilde.
Tijdens deze hele procedure kun je gewoon rustig door je mond ademen. Het is even wennen, maar uiterst effectief. Spoel verschillende keren via beide neusgaten, en sluit af door even ondersteboven te gaan hangen en beide neusgaten goed door te blazen, zodat er geen water in je holtes achterblijft.
Naast de porseleinen neti pot is er ook een plastic variant. Hoewel minder romantisch, heeft dit dingetje mijn voorkeur gekregen omdat het niet kapot kan vallen op de badkamervloer en omdat er een handig maatschepje bij zit voor het toevoegen van precies de juiste hoeveelheid zout. Kind kan de was doen.
Oil pulling en tong schrapen
Het spoelen van de holtes wordt binnen de Ayurveda als een standaard hygiëne beschouwd om het lichaam van afvalstoffen te ontdoen, samen met andere reinigende gewoontes zoals oil pulling (het spoelen van je mond met olie om je gebit extra grondig te reinigen) en het schrapen van je tong met een tongschraper. (Beide technieken zijn zeker een rondje googelen waard.)
Tijdens een verkoudheid of na een bijholteontsteking is spoelen een geweldige techniek om je holtes weer vrij te krijgen. Ook bij inhalatieallergieën zoals hooikoorts en allergieën voor huisstofmijt, katten- of hondenharen, kan spoelen grote verlichting geven. Je spoelt namelijk de irriterende allergenen van je slijmvliezen af, waardoor de allergische reactie een halt kan worden toegebracht.
Let op: als je nog in de acute fase van een bijholteontsteking zit en je holtes zó vol zitten dat ze nog flink pijn doen, kun je beter niet spoelen. Want óf het spoelwater komt er niet doorheen, ofwel het extra volume in je holtes leidt tot meer pijn. Daarbij loop je bij ernstige verstopping het risico dat het ingestroomde water niet meer goed uit je holtes kan stromen. Dat is niet gevaarlijk, maar wel pijnlijk. Spoelen is vooral geschikt tijdens een verkoudheid of ná de acute fase van een bijholteontsteking. In de acute fase zijn een neusspray en voorzichtig stromen (met alleen water zonder kruiden) meer geschikt.
Sprayen
Neusspray komt minder diep in de holten dan stoom of spoelwater en werkt daarom wat oppervlakkiger, maar kan toch heel effectief zijn om je holtes te helpen openen. In de acute fase van je bijholteontsteking is neusspray vaak de beste ondersteuning voor je holtes. Er bestaan allerlei verschillende typen neussprays:
- Met alleen zoutoplossing om slijm op te lossen. Deze zijn bij uitstek geschikt voor baby’s, jonge kinderen en zwangere vrouwen, of als je een milde neusspray zoekt.
- Met zoutoplossing en toegevoegde kruiden, die bijvoorbeeld een extra ontzwellend en antiseptische effect hebben op je slijmvliezen.
- Speciale neussprays zonder zoutoplossing maar met specifieke nanomineralen erin, die een krachtig antibiotisch effect hebben en zo de ziekteverwekkers uit je neusholte helpen schoppen.
- Homeopathische neussprays met homeopathische bestanddelen die je lichaam op milde wijze helpen om zich tegen de verkoudheid te wapenen. Deze sprays zijn een uitkomst voor zwangere vrouwen en kinderen.
Xylometazoline verraderlijk stofje
- Neussprays met het synthetische stofje xylometazoline. Hier moet ik nog even iets over vertellen, want xylometazoline is een briljant, maar verraderlijk stofje. Xylometazoline trekt namelijk de kleine vaatjes in je neusslijmvlies samen, waardoor de doorbloeding in je neusslijmvlies sterk wordt geremd. Dit zorgt ervoor dat je neusslijmvlies slinkt, en je neus binnen 10 minuten helemaal open is. Briljant dus. Maar: geen doorbloeding betekent dat je slijmvliezen óók niet voorzien worden van voedingsstoffen en dat je immuunsysteem zijn werk niet meer kan doen. Want voor een goede immuunfunctie moet er juist een ontzettend goede doorbloeding zijn, daarom zwellen je slijmvliezen überhaupt zo op.
Gevolg:
Als je xylometazoline te vaak gebruikt, atrofiëren je neusslijmvliezen. Dat betekent: ze raken beschadigd en worden dun, droog en uitermate kwetsbaar. Bovendien blijft je verkoudheid langer aanhouden of steeds terugkeren, omdat de normale afweer van je neusslijmvlies het niet meer goed doet. Ergo: verraderlijk spul. Gebruik xylometazoline alleen in uiterste nood. Bijvoorbeeld als je voor de derde nacht op rij wakker dreigt te liggen door je dichte neus (want een zwaar slaaptekort is ook niet echt bevorderlijk voor je weerstand). Gebruik in alle overige situaties liever een natuurlijke neusspray, zoals een van de bovenstaande opties. Gebruik xylometazoline-neusspray verder maximaal 1 week, en stop daarna om beschadiging van je neus te voorkomen.
Snuiten
Tsja. Dat snappen we allemaal. Toch nog even een kleine tip: snuit altijd met beide neusgaten open. Wanneer je één neusgat dichtdrukt en dan snuit, verhoog je de druk in je neusholte. Daardoor kan er snot en slijm de buis van Eustachius ingeperst worden en in je middenoor terechtkomen. En daar wil je het niet hebben, want daar krijg je het niet meer gemakkelijk uit. Snuit dus nooit onder hoge druk, of nog beter: haal je neus op. Je neus eens even lekker grondig ophalen wordt door je medemens wellicht als minder salonfähig beschouwd, maar heb lak, want het is beter voor je KNO-gebied.
Advies nodig? Bel ons, mail ons of kom gezellig langs!
