Voedingswaarden
Qua samenstelling komen noten en pinda’s dicht bij elkaar, het eiwit-, vet- koolhydraat- en vezelgehalte verschilt niet veel van elkaar. Alle noten en pinda’s bevatten met name B-vitaminen, vitamine E en diverse mineralen. In noten zitten over het algemeen net iets meer mineralen (zoals calcium, magnesium, mangaan en ijzer) in vergelijking met pinda’s. De ene noot is de andere niet, zo is bijvoorbeeld een paranoot bijzonder rijk aan selenium in vergelijking met andere (pea)nuts.
Gezondheidsvoordelen pinda’s
Voor zowel noten als pinda’s geldt dat ze goed zijn voor hart- en bloedvaten en een gunstige invloed hebben op de bloeddruk en cholesterolwaarden. Dat heeft met name te maken met de vetzuursamenstelling. Als voedingsbron zijn ze prachtige energieleveranciers en bevatten ze mooie bouwstoffen. Ik ben dol op noten, ze zijn lekker en het kost mij geen moeite om ze dagelijks in mijn voeding te laten terugkeren of ze als gewenst tussendoortje te snacken.
Besmet
Toen ik 25 jaar terug mijn opleiding voeding/natuurgeneeskunde deed, hadden pinda’s lange tijd een slecht imago. Pinda’s waren vaker besmet met een aflatoxine, een product dat gevormd wordt door schimmels. Aflatoxine kan voorkomen in beschimmelde noten, granen, peulvruchten, kruiden en gedroogd fruit en uiteraard producten die hiervan gemaakt zijn. Het is een giftige stof en daarvan mag je maar een beperkt hoeveelheid binnen krijgen. Hiervoor is een norm met een toelaatbare dagelijkse inname (TDI). Onze warenwet-autoriteit (NVWA) controleert dit steekproefsgewijs en stelt nu dat na 20 jaar het probleem wereldwijd voor een belangrijk deel is opgelost door voorlichting en toezichthoudende organisaties in de productielanden.
Een kleine “noot” de normen zijn anders voor humaan gebruik, dan voor veterinaire toepassing. Smeer de pindakaas voor vogels vooral niet op je brood, de kans is groot dat de pinda’s afgekeurd waren voor menselijke consumptie en een hoger percentage aflatoxine bevatten.
Al met al heb ik de zwaar besmette reputatie van de pinda herzien.
Noten en pinda’s hebben veel aspecten gemeen ook als het gaat over mogelijk negatieve invloed op de gezondheid zoals
- Allergieën, de pinda-allergieën komen ongeveer 2 keer zo vaak voor als een allergie voor noten.
- Antinutriënten zijn stoffen die de plant aanmaakt om zichzelf te beschermen tegen micro-organismen en insecten. Het is een overlevingsstrategie om niet gegeten te worden. Voor de bescherming produceert de plant verschillende stoffen als als purine, lectine, fytinezuur en saponinen. Voor mensen met gevoelige darmen kan het bezwaarlijk zijn. Meer weten: Graan, liever doen of laten.
- Histamine, beide producten zijn vrij histaminerijk. Histamine is een stofje dat ontstekingsprocessen in het lichaam in gang zet en onder andere zorgt voor roodheid en zwelling van weefsels, zoals bij allergieën en intoleranties. Meer weren: Hooikoorts en voeding.
Bewerkingen van noten
- Ongebrande noten (raw), zijn niet bewerkt en bevatten alle stoffen in onaangetaste vorm.
- Gebrande noten worden gefrituurd. Door de hoge temperaturen raken de noten met name vitaminen kwijt en kunnen de onverzadigde vetzuren deels oxideren, waardoor de gezondheidsaspecten zullen verminderen.
- Geroosterde noten worden met droge lucht geroosterd, deze methode is gezonder in vergelijking met het branden.
Ik heb tot nu toe geen overtuigende dingen kunnen aandragen waarom noten véél gezonder zijn dan pinda’s. En daar blijft het ook bij.
Van noten naar pasta van pinda’s naar kaas.
Zodra pea(nuts) worden bewerkt tot een pasta moet je opletten
Je kunt je gezondheid een dienst bewijzen door het etiket te lezen. Want juist de manier waarop het verwerkt is, bepaalt mede of het nog wel zo gezond is. Dat begint bij de hoeveelheid toegevoegde suiker, dextrose of fructose/glucosestroop. Al deze toevoegingen zijn niet nodig. Om de smeuïgheid te bewaren en te voorkomen dat er een olielaagje ontstaat gebruiken producenten vaak ongezonde en onverantwoorde oliën. Op het etiket heten die dan gedeeltelijk geharde transvetzuren of gehydrogeneerde plantaardige oliën. Met kunstgrepen, chemische bewerkingen wordt dan van olie een vet gemaakt. Ons lichaam kan deze vetten niet zo goed verwerken. In tegenstelling tot de natuurlijke oliën uit noten en pinda’s zijn deze bewerkte oliën niet goed voor ons hart en onze vaten en maken ze ons gevoeliger voor ontstekingen. Ook palmolie wordt nog steeds veel gebruikt en dat gaat ten koste van veel tropisch regenwoud. Niet gewenst, toch?
Het etiket hoeft echt maar één ingrediënt te bevatten: noten of andere apennootjes.
Don’t drive me Pien nuts.
