Fysiologie
Onze maag is na het “inspeekselen” van de voeding het eerste onderdeel van het spijsvertering waar de hapklaarbrokken worden bewerkt zodat elders voedingsstoffen opgenomen kunnen worden. Van de roepert tot de poepert is het spijsverteringskanaal bekleed met slijmvlies. De binnenzijde van de maag is bekleed met een extra dikke slijmvlieslaag om het orgaan te beschermen. In deze slijmvlieslaag liggen klieren die zoutzuur en enzymen produceren. Zoutzuur helpt bij het verteren van eiwitten, beschermt tegen een invasie van ziekmakende bacteriën en virussen en zorgt voor een betere opname van bijvoorbeeld calcium.
Robin Warren en Barry Marshall
De ontdekking dat de Helicobacter de veroorzaker zou zijn van maagslijmvliesontstekingen is nog niet zo oud. In 1982 waren er twee Australische artsen, Robin Warren en Barry Marshall, die de spiraalvormige bacteriën ontdekten bij veel patiënten met ontstoken maagslijmvlies of een maagzweer. Het onderzoek duurde bij elkaar zeven jaar en beide heren kregen nadien de Nobelprijs voor de fysiologie in de geneeskunde. Overtuigend was ook het experiment waaraan een van de onderzoekers zichzelf had blootgesteld. Barry Marshall besmette zichzelf met de Helicobacter en kreeg, voilà, een maagzweer. Dat de zweer er zat werd bevestigd door een gastroscopie. De bacterie werd vervolgens om zeep geholpen met een antibiotica en de klachten verdwenen. En nog altijd is de behandeling met antibiotica gangbaar.
Besmetting
Hoe we de bacterie krijgen weten we niet een precies. Waarschijnlijk van mensch tot mensch, en onvoldoende hygiëne geeft een bijdrage in de overdracht. Wat zeker is dat we meestal besmet raken op kleuterleeftijd. We zijn dus in de regel langdurig drager zonder dat het tot ziekmakende uitspattingen komt. De gradatie van de besmetting loopt wereldwijd wel ver uiteen. In ontwikkelingslanden kan de besmetting op 90% uitkomen terwijl hier in het westen de besmetting onder volwassenen rond de 15% is. Vandaar dat hygiëne waarschijnlijk wel een rol speelt.
Klachten
Gastritis/maagslijmvliesontsteking kan geruisloos verlopen maar de meesten van ons ervaren misselijkheid, pijn, slechte eetlust en opgeblazen gevoel. Een maagslijmvliesontsteking kan overgaan in een maagzweer. Kenmerkend voor een maagzweer is dat dit meer pijn geeft en je kan aanwijzen waar de pijn zit: “pointing pain”. De pijn is brandend/stekend en wordt vaak gevoeld achter het borstbeen. Behandeling van een maagzweer is belangrijk omdat ontstoken cellen kunnen degraderen en daarmee dat geeft de kans om maagkanker te ontwikkelen.
Aantonen infectie
Er zijn verschillende methoden om te achterhalen of er sprake is van maagslijmvliesontsteking.
Ontlastings- of bloedonderzoek
- Meest gangbaar is ontlastingsonderzoek om te kijken of er antistoffen aanwezig zijn tegen de Helicobacter met behulp van jawel een PCR-test. Dit kan ook d.m.v. bloedonderzoek. Zijn er antistoffen, dan heb je hem.
Ureum ademtest
- De ontdekkers van de maagbacterie hebben een ureum-ademtest ontwikkeld. Door het drinken van een oplossing met ureum kan in de uitgeademde lucht worden aangetoond dat de Helicobacter aanwezig is.
Kijkonderzoek
- De meest ingrijpende onvriendelijke manier is door middel van een gastroscopie waarbij een biopt wordt genomen van het ontstoken slijmvlies waarin de Helicobacter aanwezig is. Dit is wel de meest betrouwbare methode.
Het aantonen van de Helicobacter wil andersom niet zeggen dat er per definitie sprake is van een ontsteking, veel mensen zijn drager van de bacterie.
Behandeling
De infectie met de Helicobacter pylori wordt regulier behandeld met een kuur van verschillende antibiotica. Daarbij wordt ook vaak een maagzuurremmer voorgeschreven. Zorg voor een nacontrole, want helaas is ook de Helicobacter telkens resistenter voor antibiotica.
Hoe je je maag kunt ontzien
- Voedingshygiëne. Dat betekent dat je met aandacht je eten bereidt, de tijd neemt om te kauwen en niet gehaast eet terwijl je veel lucht naar binnen zuigt. Ook te veel eten en laat tafelen is slecht voor de spijsvertering. Daarnaast sta je voor de kwaliteit van je eten en drinken: herkenbaar, puur, liefst biologisch producten. Groenten zijn extra belangrijk. Eet lichtverteerbare voeding.
- Bepaalde voedingsmiddelen ontzien de maag niet, ze horen thuis in het rijtje don’ts: koffie, zwarte thee, alcohol, chocolade, sinaasappelen, pittige specerijen.
- Histaminerijke-producten kunnen extra klachten geven: vanderpigge.nl/gezondheid/hooikoorts-en-voeding.
- Is er sprake een intolerantie, zoals zuivel, gluten? Beperk het gebruik.
- Vermijd stress.
- Ook nog een bijdrage vanuit de TCM (Traditional Chinese Medicine): gedoe met hitte in de maag wordt vaak veroorzaakt door een disbalans tussen de maag-, milt- en leverenergie. De lever speelt een rol bij frustratie, boosheid, woede maar ook alcoholgebruik en het eten van vet voedsel zorgen voor stagnatie en meer klachten.
Wil je graag geholpen worden door ons?
En dan komen we weer aan bij het onderdeel dat er natuurlijke producten zijn die kunnen bijdragen bij het herstel, maar we mogen ze niet met naam en toenaam noemen. Er is een helpend aminozuur en een mineraal, en we hebben verzachtende kruiden. Die kruiden hebben een beschermende werking op de slijmvliezen. Er zijn ook kruidenextracten en etherische oliën in capsules die vaak werken tegen multiresistente stammen.
Als je ons belt of in de winkel langskomt kunnen we je op maat adviseren.
thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(05)67587-3/fulltext
