Koud douchen versterkt je immuunsysteem
Zodra je het koude water induikt of onder een koude douche stapt, treedt er een uitgebreide respons in werking. Je kleine bloedvaatjes trekken samen en je bloed wordt effectiever naar je vitale organen – zoals je hart – gepompt. Ook komt er adrenaline in je brein vrij, wat je een high geeft. Je sympathische zenuwstelsel, dat adaptatie aan stress in je lichaam aanstuurt, wordt geactiveerd. De hormonen cortisol (een stofje dat je lichaam helpt om zich aan te passen aan stress) en dopamine (een stofje dat een voldaan en beloond gevoel geeft) spelen hierin een rol. Dit totale mechanisme zorgt ervoor dat je lichaam meer witte bloedcellen en afweerstoffen gaat aanmaken en dat de productie van schadelijke stofjes (die chronische ontstekingsreacties in de hand werken) juist daalt.
The iceman
De Nederlander Wim Hof houdt zich al tientallen jaren bezig met het trainen van het lichaam en het immuunsysteem. Hij doet dit door een combinatie van blootstelling aan vrieskou, ademhalingstechnieken en meditatie. Wetenschappelijk onderzoek naar de effecten van de technieken van Wim Hof heeft de gezondheidseffecten van blootstelling aan kou onomstotelijk aan het licht gebracht.
Naast indrukwekkend onderzoek aan zijn eigen persoon bleken ook mannen die door Wim Hof getraind waren met ademhalingstechnieken, blootstelling aan vrieskou en meditatietechnieken, een oersterk immuunsysteem te hebben ontwikkeld. Zij werden ingespoten met een ziekteverwekkende stof en ontwikkelden vrijwel geen ziekteverschijnselen in vergelijking met de ongetrainde controlegroep. Een indrukwekkend resultaat!
Koude douche
Ook andere wetenschappelijke studies laten zien dat mensen die dagelijks een koude douche nemen significant méér witte bloedcellen hebben in vergelijking met mensen die niet dagelijks koud douchen. Witte bloedcellen vormen een belangrijk onderdeel van het immuunsysteem. Ook werden een toegenomen welbevinden, minder ziektedagen en een afname van pijn bij reumatische klachten gemeld als gunstige resultaten van een gecontroleerde dagelijkse blootstelling aan kou.
Kortom: blootstelling aan kou stimuleert je immuunsysteem zodanig dat je infecties beter en sneller een kopje kleiner kunt maken en je minder gevoelig wordt voor chronische ontstekingsreacties. Koud douchen kan dus een probaat middel zijn om fit de winter door te komen en je minder vatbaar te maken voor verkoudheden en griepjes.
Daarnaast verbetert koud douchen je humeur, gaat het depressies tegen en vermindert het stress. Dat werkt zo: als je onder de koude straal stapt, wordt je sympathische zenuwstelsel sterk geactiveerd. Je lichaam gaat daardoor extra endorfinen aanmaken die zorgen voor een fijne rush. Alle koude-receptoren in je huid worden bovendien gelijktijdig gestimuleerd en zenden een overweldigende hoeveelheid zenuwimpulsen van de zenuwuiteinden naar je brein, wat een sterk anti-deprimerend effect heeft.
Koud douchen verbetert je conditie
We hebben bij elkaar wel 100.000 kilometer aan bloedvaten in ons lichaam. 100.000 kilometer! En al die vele kilometers bloedvat zijn door kleine spiertjes omgeven. Wanneer we onszelf blootstellen aan sterke kou en wisselende temperaturen, worden al deze spiertjes getraind om aan te spannen en opnieuw te ontspannen. Je lichaam past zich hierop aan door meer energiefabriekjes (mitochondriën) in de spieren aan te leggen. Hierdoor verbetert de energievoorziening van je lichaam en dat verhoogt je conditie.
Koud douchen werkt aardend
De oude Chinezen zeiden het al: bloed is de drager van bewustzijn. Waar bloed aanwezig is, is leven en bewustzijn in het lichaam. De toch wat vage term “goed geaard zijn” kun je ook beschrijven als “goed aanwezig zijn in je lijf” in tegenstelling tot “vooral in je hoofd zitten”. Als je veel in je hoofd zit, bijvoorbeeld omdat je bezig bent met werken of piekeren, gaat er veel bloed en energie naar je hersenen. Er gaat dan dus minder aandacht en energie uit naar je lijf. Door lichamelijke activiteit zoals sporten, vrijen of koud douchen, wordt de hoofdmoot van je bloed naar je lichaam gestuurd. Je aandacht volgt en je mind ontspant. Ook de schok van het koude water en de sterke sensorische koudeprikkel verlegt je aandacht razendsnel naar je lichaam en aardt je.
Koud douchen stimuleert gezond bruin vet en helpt tegen overgewicht
Zoogdieren, dus ook de mens, hebben twee typen vetweefsel: wit en bruin. Wit vetweefsel dient als reserveopslag, heeft een lage stofwisseling en wordt – als we er te veel van hebben – geassocieerd met welvaartsziekten zoals diabetes type 2 en hart- en vaatziekten. Bruin vet bevat juist veel mitochondriën (de energiefabriekjes van je lichaam) en heeft als belangrijkste functie het voortbrengen van lichaamswarmte door de directe verbranding van vetzuren.
Vooral baby’s hebben een hoog percentage bruin vetweefsel in hun lichaampje. Deze hoeveelheid daalt naarmate ze ouder worden. Voorheen werd gedacht dat volwassenen geen bruin vetweefsel meer hebben, maar dat blijkt niet te kloppen. Ook volwassenen kunnen bruin vet hebben of opnieuw ontwikkelen. Bruin vetweefsel kan specifiek door kou worden geactiveerd.
Wanneer bruin vet wordt geactiveerd, verbrandt ons lichaam snel en direct vetzuren uit wit vet om warmte te genereren. Hoe lager de temperatuur, hoe meer bruin vetweefsel er wordt geactiveerd om het lichaam te verwarmen, en hoe meer wit vet je dus verbrandt. Onderzoek laat zien dat mensen met overgewicht weinig tot geen bruin vet hebben. Studies naar de werking van bruin vet zouden een belangrijke rol kunnen spelen in de zoektocht naar nieuwe methoden voor gewichtsverlies, omdat het bruine vet zorgt voor extra energiegebruik door verbranding van wit vet.
Koud douchen versnelt je basaalmetabolisme
Door regelmatig een koude douche te nemen versnelt je basale metabolisme, waardoor je ook in rust meer verbrandt.
Afzien is dus knettertje gezond!
Die dagelijkse koude douche is dus hartstikke lonend voor zowel je lijf als je hoofd. Doe met ons mee en stap ’s ochtends onder de koude douche! Drempeltje? In het volgende blog vertellen we je precies hoe je je tolerantie voor kou kunt trainen en opbouwen.
