Je immuunsysteem
Dat zit zo. Het immuunsysteem dat je weerstand bepaalt is een vrij complex werkend systeem. Er is sowieso een verschil tussen het aangeboren en verworven immuunsysteem. Je baby wordt geboren met een aangeboren immuunsysteem, maar het verworven immuunsysteem moet zich nog ontwikkelen.
Waar bestaat het aangeboren immuunsysteem uit?
- je huid
- je slijmvliezen, de binnenkant van je lichaam
- bepaalde typen witte bloedcellen* die al in aanleg aanwezig zijn.
* Witte bloedcellen heten ook wel leukocyten en beschermen je tegen virussen, bacteriën, schimmels, parasieten en gisten.
Waar bestaat het verworven immuunsysteem uit?
- specifieke witte bloedcellen zoals B- en T-cellen
Het verworven immuunsysteem zegt het eigenlijk al: deze cellen moeten ‘iets’ verwerven, in dit geval dus kennismaking met een ziekteverwekker om zichzelf te trainen. Ze bevatten een geheugen dat ervoor zorgt dat als je kind ziek wordt, het immuunsysteem denkt: hey, dit verkoudheidsvirus heb ik al een keer eerder ontmoet, die ruimen we meteen even op. Wist je dat het immuunsysteem eigenlijk pas volledig volgroeid is aan het einde van de puberteit? Je zal zien dat hoe ouder je kind wordt, hoe minder vaak hij of zij over het algemeen ziek wordt. Dit is uiteraard wel afhankelijk voeding, leefstijl en allerlei andere factoren die kunnen gebeuren in een mensenleven.
Overdracht van mama naar kind van afweerstoffen
De eerste 15 weken heeft je baby vanuit je buik en de geboorte nog jouw afweerstoffen meegekregen en heeft dus enigszins al een bescherming tegen ziekteverwekkers waar jij al eens mee te maken hebt gehad. Gemiddeld geeft een moeder een hoge bescherming mee tegen zo’n 5 tot 10 virussen, en een minder hoge bescherming tegen ongeveer 20 virussen. Alleen de buitenwereld bevat wel honderden micro-organismen die op de loer liggen. Daarom is de ontwikkeling van het verworven immuunsysteem erg belangrijk. Dit betekent dat je kindje wel op z’n tijd met ziekteverwekkers in aanraking dient te komen voor de nodige training. Maarrr je kindje is in begin natuurlijk kwetsbaar, dus verkouden kraambezoek kan je beter nog even weren.
Gevaarlijke virussen
Zo is er de laatste tijd het RS-virus, een virus waar kleintjes erg ziek van kunnen worden. Volwassenen hebben al een volledig ontwikkeld immuunsysteem en meestal niet zo’n last van dit virus. Een ander gevaarlijk virus voor een baby is het herpesvirus dat koortslippen of gordelroos veroorzaakt.
Wat bepaalt de kwaliteit van je aangeboren immuunsysteem?
Het is fijn als er dus een goed aangeboren immuunsysteem is bij de geboorte. Zoals gezegd bestaat dit uit de huid en slijmvliezen die de eerste barrière zijn voor kennismaking met vervelende ziekteverwekkers in de buitenwereld. Die slijmvliezen bekleden de luchtwegen, de darmen en de blaas bijvoorbeeld. Maar ook speeksel en maagzuur doden ziekteverwekkers. Je kan tijdens de zwangerschap natuurlijk zo veel mogelijk je best doen om zo gezond mogelijk te leven, waardoor je kindje goed ter wereld komt. Deels heb je natuurlijk ook met erfelijkheid te maken en tegenwoordig ook niet te vergeten allerlei druk vanuit milieufactoren.
Mijn kindje is zo vaak ziek
Zeker als kinderen naar een kinderopvang gaan of naar school, komen ze om de haverklap met allerlei ziekteverwekkers in aanraking. Al die honderden verkoudheidsvirussen passeren vrolijk langs al die kindjes en trainen het immuunsysteem om de weerstand van het kindje te trainen en te laten groeien. Ergens dus wel goed, maar voor ouders soms een lang slepend verhaal. Als verkoudheden uit de hand lopen en er antibiotica nodig is, denk er dan altijd aan om een probiotica te gebruiken om de antibioticaschade aan de darmen weer te herstellen.
Allergieën
Soms kan er ook sprake zijn van een allergie of intolerantie. Van alle kinderen tot 3 jaar heeft gemiddeld 4 tot 8% een voedselallergie of -intolerantie. Dit kan zich uiten in verkoudheidsklachten, oorontstekingen, buikpijn, diarree en huiduitslag zoals eczeem en dergelijke. De meestvoorkomende allergieën zijn melk, ei, pinda’s/noten, maar er zijn nog andere voedingsmiddelen mogelijk. Twijfel je daarover omdat je kind doorlopend klachten heeft? Neem dan allereerst contact met een specialist op.
Wat kan bijdragen aan de weerstand van je kind?
Allereerst borstvoeding
Borstvoeding is supergezond voor je baby. Moedermelk bevat namelijk allerlei antistoffen tegen ziekteverwekkers. Daarnaast helpt het ook voor de ontwikkeling van het slijmvlies van de darmpjes en voor een gezonde darmflora. Wist je dat 80% van het immuunsysteem van de mens zich rondom de darmen bevindt? De darmflora is enorm belangrijk en nog een geheel te ontginnen gebied in de wetenschap. Moedermelk bevat daarnaast miljoenen witte bloedcellen, eiwitten en enzymen om de weerstand te trainen.
Lukt het niet met borstvoeding? Geen zorgen! Tegenwoordig is de kunstvoeding heel goed, en zijn er andere manieren om de weerstand van je kind te ondersteunen en de slijmvliezen te voeden. Voeding speelt hier een belangrijke rol in.
Gezonde voeding
Je baby krijgt de eerste 4-6 maanden vaak alleen maar borstvoeding en daarna gaat je baby langzaamaan steeds meer mee-eten. Een gezonde gevarieerde voeding is uitermate belangrijk waarbij je aan alle voedingsgroepen moet denken. Een baby of kind dat vegetarisch of veganistisch opgroeit, heeft specifieke extra behoeften. Een kind dat groeit heeft zeker voldoende eiwitten nodig. Deze moeten ook in bepaalde combinaties worden gegeten, zoals bijvoorbeeld bonen met rijst, om alle essentiële aminozuren binnen te krijgen. We hebben aparte blogs voor deze behoeften van vegetariërs en veganisten. Vermijd zo veel mogelijk kunstmatige en bewerkte voeding en voeding die rijk is aan snelle suikers.
Vitamine D
Kinderen hebben de eerste 4 jaar sowieso extra vitamine D nodig, maar dit geldt eigenlijk voor iedereen in Nederland. Vitamine D is erg belangrijk voor je weerstand, maar ook voor je botten en mentale welzijn.
Probiotica
Er kunnen diverse redenen zijn waarom kindjes probiotica nodig hebben om hun weerstand te ondersteunen. Denk aan medicatie, ziekte en keizersnede. Je kan ons altijd bellen voor overleg.
Slapen
Een goed nachtrust en regelmaat zijn ontzettend belangrijk voor groei en herstel. Probeer je kind hierin te ondersteunen.
Lekker naar buiten
Frisse lucht is natuurlijk belangrijk, dus lekker naar buiten met je kind. Bewegen is ook belangrijk voor je immuunsysteem.
Goede hygiëne
Zorg voor een goede hygiëne, handen wassen in tegenwoordig nog meer ingeburgerd na corona dan daarvoor.
Samenvattend
Ziek worden heeft een functie voor een kind. Het kind traint daarmee het verworven immuunsysteem, wat essentieel is voor zijn ontwikkeling. Is je kind ernstig ziek of heb je twijfels over of wat er aan de hand is met je kind? Raadpleeg altijd een deskundige. Je kan de weerstand van je kind helpen door rust, regelmaat en reinheid, als het lukt met borstvoeding en een gezonde voeding en leefstijl. Is je kind doorlopend ziek? Denk dan aan allergieën of intoleranties die op de loer kunnen liggen. De darmen spelen een essentiële rol voor een goede weerstand. Daarom is een gezonde gevarieerde en vezelrijke voeding van groot belang.
