Medicijnen van organische afkomst
Nog even terug naar de medicinale kant van medicijnen van organische afkomst. Aan gal – de vloeistof uit de lever – wordt door de Chinezen al eeuwenlang geneeskrachtige kwaliteiten toegeschreven. Blijven we in Europa, de oude Grieken hadden het over de gal die onze gemoedstoestand zou bepalen. Grappig, maar het woord gallisch is dan weer een afgeleide van de Hebreeuwse taal.
Samuel Hahnemann, de grondlegger van de homeopathie, bouwde voort op deze oude kennis. Binnen de homeopathie worden plantaardige, minerale, dierlijke middelen én ziekteproducten gebruikt: insecten als Spaanse vliegen, spinnen, zeedieren (zoals sepia) en, om het verhaaltje rond te breien, ook slangengif. Lachesis is bereid uit het gif van de Zuid-Amerikaanse bosmeesterslang. Het slangenmiddel wordt volgens de Chinezen ingezet bij veel “vurige aandoeningen”.
Eén slang rond de staf, de esculaap
Symboliseer nu de reguliere medicijnmannen en -vrouwen. Denkend aan artsen, specialisten, verloskundigen, apotheken, en de etiketten op medicijnen, dan word je er symbolisch van op de hoogte gebracht dat zij van slangen houden.
Twee slangen rond de staf, de caduceus
De esculaap bestaat uit één slang die zich rond een staf draait, niet te verwarren met de caduceus, een gevleugelde staf, omwonden door twee slangen.
Wat hebben de slang en staf met de medische wereld te maken?
Het symbool is zo oud als de weg naar Athene. De magische staf komt van de Griekse God Hermes en staat voor vrede, harmonie en evenwicht. De slang is afgeleid van de Griekse halfgod Asklepios, de god van de geneeskunde en genezing. De Grieken beschouwden slangen als heilig en gebruikten ze in genezingsrituelen om Asklepios te eren.
De talenten van Asklepios reikten zo ver dat hij doden weer tot leven kon wekken. De goddelijke appel valt niet ver van de boom, zijn drie dochters waren respectievelijk de godin van de gezondheid (Hygieia), de godin van de maan en pijnstilling (Achelois), en de godin van de geneesmiddelen (Panacea). Ik heb het beeld al op mijn netvlies en zie tempels met kruidige baden en godinnen. Wie knapt daar niet van op? Op Wikipedia lees ik dat Hippocrates een afstammeling is van Asklepios. De eed van Hippocrates wordt tot op de dag van vandaag nog steeds afgelegd door onze geneesheren en -vrouwen.
De verklaring van de slang als symbool
De magische staf is de boom des levens. Slangengif werd als een remedie beschouwd en het huidverlies van de slang gezien als een symbool van wedergeboorte en vernieuwing. De slang staat voor genezing, omdat dit dier zijn huid kan afwerpen en als je in een droom een slang zag, betekende dat genezing. Dat de beet het einde van het leven kan betekenen heeft misschien te maken met einde aan het lijden. De slang heeft altijd een dubbelleven geleid, van listig ondergronds dier tot heilige van de gezondheid. De symboliek van de slang draagt nog altijd het idee van zowel leven als dood, en van zowel onheil als genezing met zich mee. Het gif van de slang kan leiden tot de dood, maar in verdunningen kan slangengif ook een geneesmiddel zijn.
Hoe het nieuwe jaar er ook mag uitzien, wij hopen in goede gezondheid.
Wil je meer historische blogs lezen? Klik hier.
