De spitslobbige vrouwenmantel (Latijnse naam voorheen Alchemilla vulgaris) is een plant uit de Rosaceae of rozenfamilie. Binnen deze familie valt deze plant onder de groep alchemilla, die we in Nederland kennen als de vrouwenmantel. De informatie over de spitslobbige vrouwenmantel en andere vrouwenmantels is beperkt, omdat ze niet veel voorkomen in het wild, ook buiten Nederland niet. Hoe dat zit en welke informatie wel beschikbaar is, behandelen we in deze blog.
De vrouwenmantels vallen allemaal onder de rozenfamilie, een grote familie die ook in Nederland veel soorten heeft. Zoals wel vaker bij grote plantenfamilies het geval is, zijn een hoop eigenschappen variabel. Zo hebben veel planten uit deze familie 5 kroon- en kelkbladeren (de kroonbladeren zijn de gekleurde bloemblaadjes, de kelkbladeren zitten direct onder deze bloemblaadjes), maar zijn er ook soorten waarbij dit aantal 4 is. Er vallen ook bomen, struiken en kruiden onder deze familie. Toch zijn er ook overeenkomsten. De bloemen zijn meerzijdig symmetrisch en de bladeren staan verspreid.
Bekende soorten van de rozenfamilie zijn de lijsterbes, Amerikaanse vogelkers (ook wel bekend als bospest), appel, eenstijlige meidoorn, framboos en diverse braam- en roossoorten.
De Latijnse naam Alchemilla verwijst naar de vroegere alchemisten die in deze plant magische eigenschappen zagen. Ze dachten dat deze plant een levenselixer was. De Arabieren noemde hem ‘kleine magiër’. Het hemelwater (regenwater) dat zich in de bladeren verzamelde gebruikten zij als een van de ingrediënten om een levenselixer te maken dat in staat zou zijn om alle ziekten te genezen.
De naam vrouwenmantel verwijst naar de Middeleeuwen en het gebruik van de plant bij allerlei vrouwenaandoeningen. Het verwijst ook naar de mantel die veel gedragen werd door vrouwen in de Middeleeuwen. Het blad van de plant lijkt namelijk op een mantel of cape.
Zoals bekend sterven veel plant- en diersoorten (alsmede schimmels en bacteriën) uit door toedoen van de mens. Er zijn echter ook soorten die door andere soorten of zichzelf uitsterven. De vrouwenmantels zijn niet per se gedoemd uit te sterven, maar maken het zichzelf wel heel moeilijk. Het stuifmeel dat zij produceren is van slechte kwaliteit, waardoor de vruchten zich ontwikkelen zonder bevruchting. Deze vorm van voortplanting wordt bastaardering genoemd.
Een groot nadeel hiervan is dat het de genetische variatie tot een minimum beperkt. De kans op het ontstaan van nieuwe soorten is bij deze plantengroep dan ook een stuk lager dan bij veel andere plantengroepen. Niet veel beter dan bij het klonen van planten. Minder variatie betekent ook dat als er een ziekte opduikt waar zo’n plant gevoelig voor is, het effect heeft op de hele populatie (de groep planten) en de plantensoort in zijn geheel kan uitsterven.
Er zijn op dit moment zijn wereldwijd nog honderden plantensoorten uit de vrouwenmantelgroep aanwezig. Binnen Nederland zijn de hier aanwezige soorten bijna allemaal vrij zeldzaam tot zeer zeldzaam.
Verschillen binnen de diverse soorten vrouwenmantels zijn klein en beperken zich vaak tot de aan- of afwezigheid van beharing op (delen van) de plant. Vrouwenmantels hebben min of meer handvormige bladeren. De spitslobbige vrouwenmantel is te herkennen aan de dichte beharing aan de stengels en onderzijden van de bladeren, de bovenzijde van de bladeren is kaal of bevat heel weinig haar.
De bloemen staan in pluimen en zijn geelgroen van kleur. Door de kleur van de bloempluimen en de grootte hiervan, vallen de bloemen doorgaans niet zo op. De bloeiperiode is lang en kan van mei tot in de herfst plaatsvinden.
De spitslobbige vrouwenmantel heeft het liefst vochtig tot nat, licht bemest grasland. Hij kan zowel in de volle zon als halfschaduw staan. In Nederland zal je de plant niet snel in het wild tegenkomen. Hij staat op de Rode Lijst.
Binnen Nederland komt de wilde plant zeldzaam voor in laagveengebieden, elders is hij zeer zeldzaam of komt hij niet voor. In België is de plant afwezig.
De spitslobbige vrouwenmantel is te koop bij tuincentra.
Vrouwenmantel heeft samentrekkende eigenschappen, is bloedstelpend en infectiewerend. Daarnaast is dit kruid weefselherstellend op het baarmoeder- en vaginaal slijmvlies.
Daarom wordt het ingezet bij:
Wil je meer weten of wil je advies? Neem dan telefonisch contact met ons op.
Door het insturen van het formulier kunt je een reactie achterlaten of een vraag stellen over algemene zaken. Wil je liever direct een consult aanvragen dan kan dat ook.
Stel je vraag!"*" geeft vereiste velden aan
Zij maken de beste natuurgeneeskundige middelen voor je geliefde dier. Oerkracht uit de natuur voor grote en kleine huisdieren.