Tuinplanten vol met bestrijdingsmiddelen

Nederland bloemsierteeltland

Veel sierplanten in onze tuinen zijn in ons kikkerlandje geteeld. Maar soms worden ze ook geïmporteerd. In Nederland wordt door siertelers opvallend veel gif gebruikt. In dit rapport van Greenpeace uit 2014 lezen we dat er 12 tot 100 kilo per hectare gebruikt wordt. Bij de teelt van groente is dat gelukkig minder, namelijk 3,2 kilo per hectare. Maar dat zet wel veel in perspectief. Hoeveel er gebruikt wordt, is afhankelijk van de soort teelt. Het probleem met deze grote hoeveelheid gif is dat het lang kan duren voordat het wordt afgebroken in de grond.

Waarom worden deze bestrijdingsmiddelen gebruikt op tuinplanten?

De sierteelt zet deze middelen om diverse redenen in, zoals voor bestrijding van schimmels en zuigende insecten die de plant verzwakken (bijvoorbeeld luizen, trips en witte vliegen).

Soorten bestrijdingsmiddelen die gebruikt worden

Buiten het feit dat er in 2023 op 20% van de onderzochte planten zelfs verboden bestrijdingsmiddelen zaten (zoals fipronil en propiconazole), zijn er op een totaal van 15 planten 36 verschillende bestrijdingsmiddelen gevonden. Dat komt neer op ongeveer 6 middelen per plant!

Fipronil: zeer schadelijk voor insecten, neurotoxisch, mogelijk kankerverwekkend en hormoonverstorend.

Flonicamid: gifitg voor bepaalde soorten insecten

Fluopryam: mogelijk hormoonverstorende werking bij vogels en vissen.

Flupyradifurone: giftig voor honingbijen; werkt heel breed om insecten te bestrijden.

Permethrin: wordt gebruikt voor bestrijding van mieren en wespen, maar is zeer schadelijk voor bijen.

En zo zijn er nog veel meer. Onlangs hebben we ook een tweeluik geschreven over glyfosaat.

Bij welke tuincentra zijn tuinplanten vol met bestrijdingsmiddelen aangetroffen?

Onder andere bij Groenrijk, Welkoop en Intratuin.

Gevolgen van al deze bestrijdingsmiddelen op tuinplanten

Het is al langere tijd bekend dat het niet zo goed gaat met de bijen- en insectenpopulatie. Deze middelen zijn daar mede-oorzaak van. Wat precies de effecten zijn op de mens is nog lang niet duidelijk. Vaak wordt een enkele stof onderzocht op veiligheid, maar zoals je kan lezen, bevinden er zich soms wel 6 verschillende stoffen op een plant. Voor de toelating van een stof wordt er alleen voor de korte termijn getest of een bestrijdingsmiddel giftig is. Soms maar voor 24 uur tot maximaal 10 dagen. De effecten op de lange termijn worden nog steeds niet goed onderzocht.

Belang van de bijen

Wist je dat 80% van de planten waar wij van eten afhankelijk zijn van bestuiving door bijen? Wist je dat er 360 soorten bijen in Nederland bekend zijn? 34 soorten zijn helaas al verdwenen. 50% van de bijensoorten is bedreigd. Bijen zijn dus essentieel voor onze voedselvoorziening! Bijen komen af op bloemen die stuifmeelrijk zijn en nectar bevatten. In hun tocht van plant naar plant bevruchten ze planten zodat er vruchtvorming kan ontstaan. Zoals bij tomaten, appels, peren, aardbeien, kersen, courgettes en tuinbonen bijvoorbeeld. Niet alleen door gif gaan bijen dood, maar ook door grootschalige landbouw en gebrek aan biodiversiteit.

Bodemvervuiling en oppervlaktewater vervuiling

In de omgeving van deze sierteelt raakt de bodem en het water vervuild, maar als jij je tuin vol zet met prachtige zomerbloeiers, dan komt het via jouw tuin ook in de bodem en het oppervlaktewater terecht.

Hoe staan de tuincentra hier zelf in?

Tegenwoordig zie je wel een lichte toename van biologisch aanbod, vooral qua fruitstruiken, groenteplantjes en kruiden. Begin 2016 hebben de gezamenlijke tuincentra (450 winkels) en 120 leveranciers van tuinproducten hun ambities op papier gezet voor verbetering. Ze staan bij punt 5 in dit rapport van PAN (Pesticide Action Network) Nederland. Kort gezegd:

• Het uitsluiten van verboden bestrijdingsmiddelen. Deze ambitie is niet meer dan het volgen van de wettelijke regels.
• Het reduceren van bestrijdingsmiddelen die toxisch zijn voor bijen.
• Volgens de tuinbranche moet het aantal aan te treffen middelen en gehalte zo laag mogelijk zijn.
• Residuen die niet te verklaren (verboden) zijn binnen de Ambitie 4.0 worden door de certificeerders met de kweker besproken en vervolgens beoordeeld of het wel of niet een overtreding is.

Maar zoals het vaak gaat met ambities blijft het vaak bij ambities. PAN Nederland komt in dit rapport tot de conclusie dat er nog veel werk aan de winkel is voor de tuincentra.

Biologische tuincentra

Gelukkig dat steeds meer tuincentra en winkels ook biologische planten leveren. Ze kosten wel wat meer, maar dat is wel een eerlijke prijs. Sprinklr is zo’n online plantenleverancier die allerlei planten levert bij jouw thuis. Maar er zijn er meer. Ik denk dat als wij als consument meer vragen om bio-planten bij tuincentra er ook meer naar ons geluisterd wordt en er (ook letterlijk) meer naar gehandeld wordt.

sprinklr.co/blogs/nieuws/ook-in-2023-verboden-pesticiden-gevonden-op-tuinplanten#:~:text=Ook%20in%202023%20zijn%20er,een%20bedreiging%20vormen%20voor%20insecten

pan-netherlands.org/wp-content/uploads/2021/06/210616-Tuinplanten-metingen-report_fin_Corr_reduced-100721-1.pdf

pan-netherlands.org

greenpeace.org/static/planet4-netherlands-stateless/2018/06/GP_Bijenrapport_sierteelt.pdf

hetkanwel.nl/biologische-planten-koop-je-hier

steckutrecht.nl/over-ons