Webwinkel

Kruidengeneeskunde: hoe werkt het?

Fytotherapie betekent genezen met planten, oftewel: kruidengeneeskunde. Phyton is het Griekse woord voor plant. Therapeia betekent geneeswijze.

Kruiden als geneesmiddel

In de kruidengeneeskunde worden dus planten en kruiden gebruikt om gezondheidsklachten te genezen. Kruiden kunnen op verschillende manieren therapeutisch worden bereid. Als thee of koud aftreksel, tinctuur, capsules, tabletten, zalf, balsem, in bad, als kompres of kruidenomslag, enzovoort. De mogelijkheden zijn bijna eindeloos.

 

Tinctuur

Een tinctuur is een mengsel van alcohol en water waarin een kruidenextract is opgelost. Tincturen zijn bij Van der Pigge erg geliefd omdat ze relatief snel werken, de dosering flexibel kan worden aangepast naar de persoonlijke behoefte en ze makkelijk in gebruik zijn.

Tincturen worden vervaardigd door een grote hoeveelheid kruiden te laten trekken in een mengsel van water en zuivere, natuurlijke alcohol. De werkzame stoffen uit de kruiden trekken daardoor in de vloeistof, waardoor een krachtig natuurlijk extract ontstaat. Na een bepaalde tijd wordt het mengsel gezeefd en blijft het vloeibare extract, de tinctuur, over. Dit prachtige, traditionele en ambachtelijke procedé is oeroud en bewijst al duizenden jaren haar grote waarde.

Wij vervaardigen onze eigen kruidentincturen volgens traditionele recepturen die we aan de moderne tijd en naar de nieuwste wetenschappelijke inzichten hebben aangepast.

Hoe werkt fytotherapie?

Kruiden werken op basis van hun inhoudsstoffen. Iedere plant heeft een eigen, unieke biochemische samenstelling. Deze fysieke inhoudsstoffen kun je aantonen, extraheren of isoleren en onderzoeken.

Inhoudsstoffen zijn in verschillende groepen te classificeren op basis van hun biochemische structuur en eigenschappen. Verschillende groepen inhoudsstoffen hebben een eigen soort uitwerking op ons lichaam. Zo werken aromatische bitterstoffen bijvoorbeeld stimulerend op de spijsvertering, hebben flavonoïden onder andere een effect op de bloedsomloop en werken alkaloïden in op ons zenuwstelsel.

Er is veel wetenschappelijk onderzoek beschikbaar over de effectieve werking van fytotherapie bij een scala aan ziekten en aandoeningen. Fytotherapie is daarmee een goed onderbouwde geneesmethode. Het is dus niet iets waar je ‘in moet geloven’.

De kruidengeneeskunde was de eerste, oorspronkelijke geneesmethode van verreweg de meeste volkeren op aarde. Deze geneeskunde vormt in de meeste culturen ter wereld een oeroude traditie waarin vaak duizenden jaren aan overgeleverde kennis schuil gaat. Die kennis is tot op de dag van vandaag doorgegeven en verrijkt met kennis uit de wetenschap.

Traditioneel gebruik van kruiden

Naast de biochemische, wetenschappelijk benadering van de kruidengeneeskunde kun je de werking van kruiden ook op een andere, oudere manier benaderen. Vroeger werd de werking van een kruid niet beschreven aan de hand van haar biochemische samenstelling, maar aan de hand van de ‘natuurkwaliteiten’ of elementen.

De vier elementen

In de Traditionele Europese Natuurgeneeskunde wordt er gebruik gemaakt van het denkraam van de vier elementen Aarde, Lucht, Vuur en Water. De uitwerking van kruiden op het menselijk lichaam wordt binnen die traditie uitgedrukt in termen van natuurkwaliteiten zoals ‘verdrogend’, ‘verwarmend’, ‘verkoelend’ of ‘samentrekkend’ om de werking te beschrijven. Oude schrijvers zoals Rembert Dodoens (late Middeleeuwen) en Stephaan Blankaart (eind 17e eeuw) hebben deze energetische werkingen vastgelegd in uitgebreide boekwerken. Een echt levenswerk was dat in die tijd.

Andere grote tradities hebben hun eigen denkraam. Zo staan de vijf elementen Hout, Vuur, Aarde, Metaal en Water centraal in de Traditionele Chinese Geneeskunde en zijn het de drie elementen Kapha, Vata en Pitta die in de Ayurveda centraal staan.

Wetenschap en traditie vullen elkaar aan

In het Westen wordt de traditionele of energetische benadering van de uitwerking van kruiden soms minder gewaardeerd dan de wetenschappelijke biochemische benadering. Dat is jammer, omdat beide elkaar prachtig aanvullen.

De wetenschappelijke biochemische benadering zorgt voor een denkkader dat leidt tot veilig, adequaat en vooral effectief therapeutisch handelen. De benadering van de energetische kwaliteiten van kruiden geeft daarop een belangrijke aanvulling. Deze benadering kijkt namelijk specifiek naar de unieke eigenschappen van de individuele cliënt: past de energetische werking van een kruid ook goed bij de unieke eigenschappen (de constitutie) van de cliënt?

Een wat heetgebakerd type bijvoorbeeld kun je beter een verkoelend kruid (zoals weegbree of aloë vera) geven tegen zijn diarree terwijl je een meer kouwelijk persoon voor dezelfde klacht juist beter kunt behandelen met verwarmende, ‘aanvurende’ kruiden (zoals gember en kalmoes).

Zo bezien kan de kruidengeneeskunde op twee manieren worden ingezet: binnen een algemeen én binnen een cliëntgericht kader. De ene hoofdpijn is immers de andere niet, want geen twee mensen zijn precies hetzelfde. Het is juist die individuele natuurgeneeskundige strategie die de kruidengeneeskunde zo krachtig kan maken.

Een pleidooi voor de traditie

Er is in het Westen momenteel een grotere belangstelling en respect voor uitheemse traditionele geneeswijzen zoals de TCM (Traditionele Chinese Geneeskunde, waarvan de acupunctuur de bekendste methode is) dan voor de rijke traditie van eigen bodem. Dat laatste is erg jammer omdat de Traditionele Europese Natuurgeneeskunde een schat aan kennis bevat die de gezondheidszorg in het Westen ten goede kan komen. Door gebrek aan een goed draagvlak voor onderwijs dreigt deze kennis te verdwijnen of verdrongen te raken. Van der Pigge is een van de zeldzame nog bestaande plaatsen waar deze traditionele kennis nog geheel levend is en – geïntegreerd met de nieuwste wetenschappelijke inzichten en voortschrijdende kennis – wordt doorgegeven. Het goede van toen met het beste van nu.

Baat het niet dan schaadt het niet?

Dat wil ik nooit meer horen! Kruiden hebben een fysieke, biochemisch aantoonbare werking op het lichaam. Ondeskundig toegepast kunnen ook kruiden dus wel degelijk schaden. Houd je dus altijd aan de dosering op de verpakking of volg het advies van een deskundige. Als je lijdt aan ernstige klachten, raadpleeg dan altijd eerst je arts en vervolgens een kruidengeneeskundige. Wij staan altijd voor je klaar.

Wisselwerkingen met reguliere geneesmiddelen

Kruiden hebben wisselwerkingen met reguliere geneesmiddelen en kunnen de werking van geneesmiddelen bijvoorbeeld versterken of verminderen en vice versa. Wij houden daar bij Van der Pigge altijd rekening mee. Daarom vragen wij bij het geven van adviezen altijd of je geneesmiddelen gebruikt en checken we of er mogelijke interacties zijn. Bij twijfel verwijzen we terug naar de arts of apotheker. Begin dit jaar hebben we met ons voltallige team een uitgebreide vierdaagse training gevolgd over interacties tussen kruiden en geneesmiddelen om onze kennis up-to-date te houden.

Is kruidengeneeskunde hetzelfde als homeopathie?

Soms worden kruidengeneesmiddelen in één adem genoemd met homeopathische geneesmiddelen als ‘homeopathische middeltjes’. Er zit echter een wéreld van verschil tussen die twee. Kruidengeneesmiddelen werken op basis van hun fysieke inhoudsstoffen. Homeopathische geneesmiddelen worden gemaakt door een bepaalde stof (dat kan bijvoorbeeld een plant, mineraal of dierlijk bestanddeel zijn) sterk te verdunnen met water of een droge stof (bijvoorbeeld lactose). Deze verdunning wordt vervolgens geschud, het zogenaamde potentiëren. Door dit proces wordt de informatie van de oorspronkelijke stof overgebracht op het medium (water of droge stof). Homeopathie werkt dus op basis van informatieoverdracht op het lichaam en valt in die zin onder de energetische geneeswijzen. Daar is natuurlijk nog veel meer over te vertellen; mooi materiaal voor een ander blog.

 

Wil je meer weten over onze unieke, krachtige kruidentincturen? Kom langs in de winkel, check onze webshop, mail of bel ons. Je bent van harte welkom!

Wil je iets delen?

Wil je een reactie delen of heb je een vraag?

Door het insturen van het formulier kunt je een reactie achterlaten of een vraag stellen over algemene zaken. Wil je liever direct een consult aanvragen dan kan dat ook.

Stel je vraag!

"*" geeft vereiste velden aan

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Van der Pigge is verbonden met haar zusterbedrijf De Groene Os

Zij maken de beste natuurgeneeskundige middelen voor je geliefde dier. Oerkracht uit de natuur voor grote en kleine huisdieren.

De Groene Os