Als je de naam kers in een plant leest, denk je al gauw aan de kersenbomen van de Rosaceae ofwel rozenfamilie. De meeste Nederlandse planten met kers in de naam zijn echter kruiden en geen familie van de kersenbomen. Ze horen tot de Brassicaceae ofwel kruisbloemenfamile. Zo ook de witte waterkers. Tijd om deze plant eens onder de loep te nemen.
De kruisbloemenfamilie bestaat hoofdzakelijk uit kruidachtige planten. Ze hebben verspreid staande bladeren, meerzijdig symmetrische bloemen en vier kroon- en kelkbladeren. Doorgaans hebben ze zes meeldraden, waarvan er twee korter zijn dan de overige vier. De planten die in Nederland voorkomen zijn doorgaans (vrij) klein; de meeste halen de hoogte van een meter niet.
Planten uit deze familie kunnen zeer sterk op elkaar lijken. Geregeld zo sterk, dat ik er zonder goed plantenboek of flora niet uitkom welke van de twee of drie het is. Er zijn meerdere soorten veldkers (Cardamine), varkenskers (Coronopus), waterkers (Nasturtium of Rorippa) en kruidkers (Lepidium).
De bekendste planten uit deze familie zijn koolzaad (Brassica napus), raapzaad (Brassica rapa) en witte mosterd (sinapsis alba) die allen zijn gekweekt. In het wild en in de tuin kun je ook herderstasje (Capsella bursa-pastoris), pinsterbloem (Cardamine pratensis) of kleine veldkers (Cardamine hirsuta) tegenkomen.
Witte waterkers is een kale, meerjarige plant. Het is een liggende plant, die op knopen nieuwe wortels maakt. Een soort bodembedekker dus. De kruipende stengels kunnen ongeveer 75 cm lang worden en later omhoog gaan. Aan de stengels zitten bladstengels die omhoog gaan en samengestelde bladeren hebben. De plant kan tot 90 cm hoog worden. Elke bladstengel heeft maar één blad. Samengestelde bladeren zijn bladeren waarbij het lijkt alsof het er meerdere zijn, terwijl het er in werkelijkheid maar één is. Zo ook bij deze plant: wat eruit ziet als een stengel met bladeren aan de hoofdstengel, is in werkelijkheid één blad.
Een goed voorbeeld van een plant, of in dit geval een boom, die ook samengestelde bladeren heeft, is de es (Fraxinus excelsior). Als tijdens de herfst de bladeren vallen, lijkt het bij deze boom alsof er takjes naar beneden zijn gevallen. Dat klopt dus niet, want dat “takje met al die “blaadjes” is in werkelijkheid één blad.
De plant kan vanaf mei in bloei staan. Hij heeft witte bloemen.
Witte waterkers lijkt extreem sterk op de slanke waterkers (Nasturtium microphyllum). Je hebt een loep en zaden in rijpe vruchten nodig om deze twee planten uit elkaar te kunnen houden (de vruchten van de echte waterkers zijn korter en breder, waarbij de zaadjes in twee rijen staan, ten opzichte van de enkele rij bij de slanke waterkers. Om het nog moeilijker te maken, kunnen de planten ook met elkaar kruisen (bastaarden vormen). Dit is zo’n situatie, waarbij ik het (zonder loep) normaal gesproken opgeef om de plant op naam te brengen.
Witte waterkers staat graag in ondiep water of langs vrij voedselrijk water. In water dat stroomt kan de plant de concurrentie met andere planten beter aan dan in stilstaand water. Het is in Nederland een zeldzame plant die je in Zuid-Limburg en het rivierengebied kunt vinden.
Buiten Nederland komt de plant in grote delen van de wereld voor, mits er sprake is van een gematigd klimaat.
Voor deze plant, een (vrij) laag kruid, zijn twee Nederlandse (de andere is echte waterkers) en twee Latijnse namen (de andere is Rorippa nasturtium-aquaticum) in omloop.
De witte waterkers wordt net als de slanke waterkers en de kruisingen daartussen wel gekweekt als groente. De planten hebben een radijssmaak en bevatten veel vitamine C.
Waterkers is een plant die dus dol op op water; de naam zegt het eigenlijk al. Als je deze plant wilt telen in je moestuin, kun je het bed waarop je teelt het beste zo vochtig mogelijk houden. Je kunt hem het beste van april tot en met juli telen. De bladeren van de waterkers zijn qua smaak best pittig. Ze zijn lekker als soep, als salade of in een smoothie. Het blad is zo pittig, omdat het mosterdoliën bevat. Daarom moet je er ook weer niet teveel van eten. Dat kan soms irritatie van de darmen geven. Het blad is rijk aan vitamine C en vitamine K1. Daarmee is de plant goed voor de botten. Als antioxidant beschermt hij tegen weefselschade. Waterkers is tevens rijk aan vitamine B6 en allerlei sporenelementen (kleinste mineralendeeltjes). Waterkersextract blijkt – uit een wetenschappelijk onderzoek – te helpen bij ontgifting van sigarettenrook en milieucarcinogenen.
Luteïne en zeaxanthine zijn twee bètacarotenen die aanwezig zijn in deze plant. Dit zijn voorlopers voor de aanmaak van vitamine A, maar deze twee stoffen zijn specifiek ook goed voor de ogen.
Wil je een recept om waterkerssoep te maken? Hierbij het recept.
"*" geeft vereiste velden aan
Zij maken de beste natuurgeneeskundige middelen voor je geliefde dier. Oerkracht uit de natuur voor grote en kleine huisdieren.