Wilde frambozen kom je niet zo gauw tegen, maar menigeen heeft gekweekte frambozen in de tuin staan. Doorgaans zijn de vruchten hiervan eetbaar. De vorige hond (Nessa) van mijn broer was gek op de gele frambozen van mijn moeder. Na er een gekregen te hebben, ging de hond zelf op pad om er nog een stuk of twintig te eten. Tijd om deze plant eens nader te bekijken.
De framboos is een plant uit de rozenfamilie of Rosaceae. Dit is een van de grootste families, waar naast struiken (o.a. framboos (Rubus idaeus) en braam (diverse soorten, allemaal beginnend met Rubus) en bomen (o.a. eenstijlige meidoorn (Crataegus monogyna), sleedoorn (Prunus spinosa), zoete kers (Prunus avium), Amerikaanse vogelkers (Prunus serotina) ook een aantal kruiden ((o.a. zilverschoon (Potentilla anserina), tormentil (Potentilla erecta)) onder vallen.
Kenmerkend voor deze familie is dat de bloemen bijna altijd vijf kroonbladeren (gekleurde bloemblaadjes) en vijf kelkbladeren bevatten. Verder zijn de bloemen meerzijdig symmetrisch en staan de bladeren verspreid aan de stengels. De planten zijn tweeslachtig. Als een van de grootste plantenfamilies ter wereld (duizenden verschillende plantensoorten) en in Nederland, zitten er grote verschillen tussen de afzonderlijke groepen of geslachten van deze familie.
De framboos stamt van origine uit Europa, Klein-Azië en Noord-Amerika. Er zijn zelfs uit de prehistorie vruchten gevonden, dus de mens is al heel lang bekend met de heerlijke frambozen. Frambozenbladeren hebben een samentrekkende werking, en werden door de Romeinen gebruikt om wonden te helen of om een pijnlijke keel te behandelen. Vanaf de 17e eeuw werden frambozen daadwerkelijk gekweekt door de Fransen en de Engelsen. Hierdoor werden de vruchten groter.
De framboos is een dwergstruik. Hij wordt doorgaans 1-1,5 meter hoog. De stengels groeien min of meer recht omhoog. Ze zijn eerst groen, maar worden later roodbruin en bruin en gaan verhouten (als een plant houtig is, is het geen kruid, maar een struik, liaan of boom). Langs de stengels zitten stekels. De bladeren hebben een groene bovenzijde en een grijze onderzijde. Ze zijn samengesteld en bevatten meestal drie deelblaadjes, soms meer. De bloemen hebben vijf witte kroonbladeren (gekleurde bloemblaadjes). Ze worden bestoven door insecten, zijnde zweefvliegen, bijen en kevers. Na bevruchting ontstaan de vruchten op tweejarig hout. Wanneer ze rijp zijn, laten ze heel makkelijk los.
De kleur van de vruchten is in het wild rood, maar er zijn ook kweekvormen met gele vruchten (die doen overigens niet onder voor de smaak en worden ook bestoven).
De zomerframbozensoorten vormen vruchten van half juni tot begin augustus en de herfstframbozen vormen vruchten van eind augustus tot eind oktober. Dus als je beide soorten op de juiste plek in de juiste grond plaatst, dan kan je van juni tot en met oktober plezier hebben van heerlijk smakende frambozen. Frambozen groeien goed op een niet te warme, maar wel zonnige half-schaduwplek. Ze houden van vochtige, lucht zure, goed doorlatende grond.
Frambozen hebben een voorkeur voor licht beschaduwde plekken met enige voedselrijkdom en vochtige tot natte grond. Wat dat laatste betreft heeft de plant het heerlijk naar zijn zin met in een (vrij) natte lente en zomer. De framboos is in feite een pionier. Je kunt ‘m tegenkomen op open plekken in de bossen, bijvoorbeeld wanneer er hout geoogst is.
De vrucht
Frambozen bevatten aardig wat pectines en fruitzuren. Ze kunnen daarmee de darmflora verbeteren en helpen bij obstipatie. Daarnaast zijn frambozen vochtafdrijvend en zorgen ze voor afdrijving van urinezuur. Ze zijn zelfs bloedzuiverend.
Het blad en de knoppen
De knoppen van de framboos horen bij de gemmotherapie, dit zijn eigenlijk de jonge scheuten van de uitlopende framboosplant. Framboosblad staat vooral bekend om zijn ondersteunende werking voor de baarmoeder. Het versterkt, ontspant en herstelt de baarmoeder. Kan soms gebruikt worden om te ondersteunen bij een opkomende bevalling of na de bevalling. Daarnaast kan het helpen om te ondersteunen bij borstvoeding omdat het zogvormend werkt. Dus als er te weinig borstvoeding wordt aangemaakt en je wilt graag borstvoeding geven, kan dit een zetje geven. Framboos is dus echt een vrouwenkruid. Wil je meer lezen over hulp en ondersteuning bij zwangerschap? Lees hier verder.
Daarnaast kan het ook bij andere kwalen licht ondersteunen, zoals krampen bij de spijsvertering, vochtafdrijving en bijvoorbeeld als je een reinigingskuur wilt doen om te ontgiften.
Waarschuwingen
Framboos mag bij zwangerschap alleen de laatste 3 maanden gedronken worden. Kruiden kunnen altijd een interactie hebben bij ziekte, zwangerschap, borstvoeding en medicatie; raadpleeg voor gebruik een deskundige.
"*" geeft vereiste velden aan
Zij maken de beste natuurgeneeskundige middelen voor je geliefde dier. Oerkracht uit de natuur voor grote en kleine huisdieren.