Wat zijn omega-3-vetzuren?
Omega-3-vetzuren komen voornamelijk uit vette vis (visolie-supplementen) en algenoliesupplementen. Omega 3 is onmisbaar voor ons als mens om binnen te krijgen via de voeding. Het is een zogenoemde essentiële voedingsstof. Dat betekent dat je lichaam dit niet zelf kan aanmaken. Je voeding kun je opdelen in macronutriënten zoals koolhydraten, eiwitten en vetten. Omega 3 behoort dan tot de onverzadigde vetten. Omega-3-vetzuren spelen een belangrijke rol bij allerlei processen in het lichaam, maar ze spelen ook specifieke en belangrijke rollen in bepaalde fasen van de zwangerschap.
De rol van omega 3 bij zwangerschap
Hersens, zenuwstelsel en ogen
Omega 3 is belangrijk voor het zenuwstelsel en de overdracht van zenuwprikkels tussen zenuwcellen en zenuwbanen. Daarom spelen ze bij zwangerschap voor je baby een belangrijke rol voor de ontwikkeling van de hersens en zenuwstelsel, en voor het ontwikkelen van een goed gezichtsvermogen. Dit geldt trouwens niet alleen voor de zwangerschap, maar ook voor wat je baby de eerste 2 levensjaren binnenkrijgt via de voeding. Dit proces gaat dus na de geboorte gewoon door.
Immuunsysteem
De omega-3-vetzuren zorgen voor de aanmaak van essentiële stofjes zoals prostaglandinen die het immuunsysteem helpen om goed zijn werk te doen, en stofjes zoals leukotriënen die helpen tegen de ontwikkeling van allergische klachten. Er zijn onderzoeken die laten zien dat de ontwikkeling van astma en allergieën wordt verminderd als er voldoende inname van omega 3 is tijdens de zwangerschap.
De risico’s van een tekort aan omega 3 (en specifiek aan DHA)
Het kan op latere leeftijd leiden tot leer-, gedrags- en stemmingsproblemen. Maar het kan ook leiden tot negatieve effecten op de motorische ontwikkeling en leervermogen van het kind. Er zijn onderzoeken die aantonen dat het voor de vrouw het risico op een postnatale depressie kan vergroten. Er zijn ook aanwijzingen dat voldoende omega 3 zwangerschapscomplicaties en vroeggeboorte kan voorkomen.
Wat hoor je dagelijks binnen te krijgen?
Ieder mens hoort eigenlijk minimaal 2 keer per week vette vis te eten (zalm, makreel, haring, sardines, tonijn), alleen is het gevaar tegenwoordig – zeker bij zwangerschap – dat vis verontreinigd is met bestrijdingsmiddelen, PFAS, zware metalen en andere schadelijke stoffen. Visolie-supplementen van goede kwaliteit zijn op een veilige manier ontdaan van dit soort stoffen. Het advies is om bij zwangerschap dagelijks minimaal 450 mg DHA omega 3 binnen te krijgen. Maar stel dat je nog niet eerder DHA hebt geslikt, dan is het aan te bevelen om dit te verdubbelen om het tekort op te heffen. Dit is ook veilig voor moeder en kind en zelfs aan te bevelen.
Voedingscentrum
Het voedingscentrum heeft op hun allerlei tips omtrent het eten van vis op. Ze geven aan dat het beter om kweekvis te eten met een ASC-logo dan wilde vis uit de zee, omdat deze vis minder verontreiniging zou bevatten. Het probleem met kweekvis is alleen dat ze ander voer krijgen dan vis die zelf zijn eten in de zee zoekt. Vissen eten namelijk omega-3-rijke algen in de zee. Vis die gekweekt wordt in een kweekvisbassin, krijgt voornamelijk plantaardige voeding zoals allerlei granen; daardoor zijn ze eerder rijker aan omega 6 dan aan omega 3. Daarnaast krijgen deze vissen, omdat ze zo op elkaar zitten, preventief medicatie zoals antibiotica. Want anders ontstaan er ziekten. Dus wilde vis af en toe heeft een betere samenstelling.
En wat dan na de bevalling?
Na de bevalling is het zowel voor jou (of je nou wel of geen borstvoeding geeft) als voor je kind belangrijk om omega 3 binnen te krijgen. Immers het is een essentiële stof. Stel je geeft geen borstvoeding, geef je kind dan ook omega 3. De eerste 2 jaar zijn daarin sowieso essentieel, maar zoals gezegd, het geldt voor iedereen.
