Plakkerige bessen
Maretak heeft ook de bijnaam ‘vogellijm’. De bessen van de heester zijn namelijk erg plakkerig, waardoor het vruchtvlees van de bessen als ingrediënt voor lijm werd gebruikt. De bessen, die aan het einde van het jaar rijpen, worden gegeten door vogels (met name lijsters). Als de bes aan een geschikte gastheer (een boom of struik) is gaan plakken, of als er een zaadje is uitgepoept door een vogel op een geschikte gastheer (boom), zal de wortel van de maretak in de betreffende tak van de boom of struik groeien en voor maretak belangrijke voedingsstoffen uit de boom of struik halen.
Maretak is bedreigd en staat op de Rode Lijst voor bedreigde soorten.
Waar hij bij ons groeit
Zoals gemeld heeft maretak kalkrijke grond nodig. Zodoende komt deze heester in Nederland vrijwel alleen voor in Zuid-Limburg. Elders is er vrijwel altijd te weinig kalk in de Nederlandse bodem. Ook in België komt de soort voor en dan met name in het gebied rond Zuid-Limburg, waar ook kalk in de bodem zit. Buiten Nederland en België komt de soort voor in de gematigde streken van Europa en Azië, mits er genoeg kalk in de bodem zit.
Het uiterlijk
Maretak heeft groene stengels met smalle groene bladeren. De stengels vertakken zich steeds in twee nieuwe stengels. Hij blijft het hele jaar groen, waardoor hij met name zichtbaar is wanneer de gastheer (de boom waar maretak in zit) zijn bladeren heeft verloren.
De bloemen
De struik bloeit voordat de gastheer bladeren krijgt. Maretak heeft éénslachtige bloemen, dus elke bol heeft of mannelijke bloemen, of vrouwelijke bloemen. Bevruchting van de bloemen vindt plaats door vliegen, bijen en de wind. Voor zowel de mannelijke als de vrouwelijke bloemen geldt dat ze geelgroen van kleur zijn. De bloemen zijn heel klein en zitten met veel bloemen bij elkaar, waardoor het één bloem lijkt. Bij het gebruik van een loep is echter goed te zien dat er sprake is van meerdere bloemetjes. De vrouwelijke bloemen krijgen na bevruchting witte bessen. Deze takken met besjes worden ook met Kerststukjes gebruikt (Mistletoe).
Geschiedenis van de maretak – Viscum album
De maretak heeft een hele rijke geschiedenis van legenden en symbolische betekenissen die per land verschillen. In het vroegere Ierland en Brittannië werd hij door druïden als heilig beschouwd. Als hij uit de boom werd gehaald, moest dit met een gouden mes gebeuren. Dat mocht alleen 6 dagen na de volle maan in de laatste wintermaand. Als hij werd losgesneden moest hij worden opgevangen in een linnen doek. De maretak bevorderde de vruchtbaarheid en geluk.
In de Noorse mythologie komt het verhaal dat de god Balder dodelijk getroffen werd door een pijl gemaakt van maretak. Hij werd op verzoek van de andere goden wel weer tot leven gewekt, maar sindsdien moest door de godin van de liefde de maretak wel een symbool van liefde in plaats van haat worden. Hierdoor moeten mensen die elkaar eronder ontmoeten elkaar kussen ten teken van liefde en vrede. Dit symbool wordt tegenwoordig tijdens de kers in ere gehouden.
De naam ‘mare’ verwijst naar het kwade, dus hij werd gezien als symbool van het kwade. Of hij werd geassocieerd met het kwade en heksen.
(bron Geert Verhelst)
Gezondheidstoepassingen van maretak
Volgens de signatuurleer is deze woekerende plant precies een middel tegen kanker. De plant gedraagt zich op een afwijkende manier, met bladeren die naar alle kanten toegroeien in plaats van het licht te volgen. En met het dragen van vruchten in de winter, doet aan tumorcellen denken. Bovendien zou de maretak juist groeien op zieke bomen van wie ze het gif opzuigt.
Tegenwoordig wordt maretak vooral ingezet om de bloeddruk te verlagen. Het werkt tevens wat hartversterkend en kalmerend en ontkrampend.
Raadpleeg een deskundige alvorens met maretak aan de slag te gaan. Kruiden kunnen altijd interacties met geneesmiddelen hebben. Tevens zijn kruiden niet bij alle ziekte en bij zwangerschap en borstvoeding niet zomaar te gebruiken.
Wil je meer advies hierover? Neem dan contact met ons op.
