Familie
Laurier hoort bij de Lauraceae ofwel laurierfamilie. Deze familie komt van nature voor in de tropen, subtropen en gematigde warme gebieden. De planten zijn in bijna alle gevallen bomen of struiken.
Binnen de groep ‘Laurus’ van deze familie vallen drie soorten: Laurus azorica, Laurus novocanariensis en Laurus nobilis. Die laatste is de laurier.
De verschillen tussen deze drie soorten zijn klein. De bladeren van Laurus nobilis zijn gemiddeld gezien minder lang (maximaal 10 cm ten opzichte van 12 en 15 cm voor respectievelijk Laurus azorica en Laurus novocariensis) en minder breed (maximaal 4 cm ten opzichte van 7 en 5 cm voor respectievelijk Laurus azorica en Laurus novocariensis. Laurus azorica heeft donzige (dus behaarde) takken en Laurus novocariensis is minder aromatisch. Geen van de drie soorten is goed bestand tegen vorst.
In het vervolg van deze blog wordt verder ingegaan op de laurier (Laurus nobilis).
Laurier
De bladeren van laurier zijn groen, leerachtig en mat. Ze zijn 3 tot 4 cm lang en lancetvormig. Als je erover wrijft of de bladeren kneust komt de typerende laurier geurvrij. De bloemen zijn geelgroen en aromatisch, net als de bladeren, wanneer je deze kneust. De boom is eenslachtig; hij heeft enkel mannelijke of enkel vrouwelijke bloemen. Bloemen worden door bijen bestoven. Bij vrouwelijke bloemen komen er na bevruchting bessen, die eerst groen, maar na verloop van tijd paarszwart worden.
De stam van de laurier is grijsgroen van kleur. De schors is glad.
Laurier kan tot ca. 15 meter hoog worden. Deze loofboom blijft ook in de winter groen.
Voorkomen
Laurier komt van oorsprong uit het gebied rond de Middellandse Zee. Hij houdt van vrij hoge temperaturen en kan best goed tegen droogte. Laurier heeft een voorkeur voor vrij droge, voedselrijke grond. De boom staat graag op een (vrij) zonnige standplaats. Één ding is wel een probleem voor de boom: hij kan niet goed tegen matige en strenge vorst.
Zelf kweken
Je kunt laurier ook kweken in de tuin. Houd er daarbij wel rekening mee dat de boom maar matig bestand is tegen vorst. Daarom kun je de boom in Nederland beter niet als erfafscheiding gebruiken (de kans dat de boom de winter niet overleeft is zeer groot). Het is vaak verstandiger de boom in een pot te kweken en voor de vorst naar binnen te brengen. Als je de boom in een pot of kuip houdt, dan groeit de boom beter bij bemesting. Als je wilt dat de boom wel mooi groen blijft, gebruik dan geen kunstmest.
Laurier verdraagt snoei goed.
Andere bomen en struiken met laurier in de naam
Sommige bomen en struiken hebben ook laurier in de naam, maar zijn hier geen familie van. Dat kan je aan de Latijnse naam zien: die begint niet met ”Laurus”.
Als je een laurier wil kopen, let dan goed op de Latijnse naam. Die moet Laurus nobilis zijn. De laurierkers (Prunus laurocerasus) is een boom uit de rozenfamilie (Rosaceae). De laurierwilg is een boom uit de wilgenfamilie (Salicaceae).
De laurier lijkt op de laurierkers en ook een beetje op de laurierwilg. Dit zijn echter wel andere bomen die niet tot dezelfde familie behoren als de laurier. De laurierboom ziet er heel anders uit, maar omdat de naam voor verwarring kan zorgen, neem ik deze ook even mee in dit rijtje.
Laurierboom (Pimenta racemosa)
Groeit als een klassieke boom uit de Myrtaceae-familie, met onderin geen groen en bovenin heel veel, waarmee deze boom niet snel verward zal worden met de laurier, die ook op lagere hoogte al veel groen heeft. Hij komt uit Midden en Zuid-Amerika. Net als de lauriersoorten geldt ook voor deze boom dat hij niet goed tegen vorst kan. Bladeren en twijgen van deze soort worden voor laurierolie gebruikt.
Laurierwilg (Salix pentandra)
Deze boom, die tot 12 meter hoog kan worden, komt uit de wilgenfamilie. De bladeren van de boom zijn grijsgroen. Bij deze boom geldt dat hij, net als bij de laurier, een geur verspreidt. Hij heeft, anders dan bij laurier, glanzende bladeren en een gegroefde stam. De laurierwilg komt, in tegenstelling tot de laurier, de laurierboom en de laurierkers, van nature voor in Nederland.
Laurierkers (Prunus laurocerasus)
Deze boom groeit veel sneller dan de laurier. Hij is ook beter bestand tegen vorst, dus is hij veel meer geschikt als erfafscheiding. Om te voorkomen dat hij heel hoog wordt, moet hij jaarlijks flink worden teruggesnoeid. Anders dan bij de laurier zijn bij de laurierkers de bladeren glanzend. Deze bladeren kunnen niet gebruikt worden in het eten. De bladeren en bessen van de laurier bevatten overigens blauwzuur, wat giftig is. De bladeren hebben een bittere smaak.
Bijzonderheden
Bij kneuzing van de laurier komt een aromatische geur vrij.
De boom is eenslachtig. Dit betekent dat als je zaad wilt, je zowel een mannelijke als een vrouwelijke boom nodig hebt.
Laurierbladeren worden vaak als smaakmaker gebruikt bij stoofvlees en soep. De bladeren kunnen zowel vers als gedroogd gebruikt worden. Als je de boom in de zomer snoeit, zijn ze het meest krachtig van smaak.
Voor de lauwerkrans werd van oudsher de laurier gebruikt. Een lauwerkrans is een cirkelvormige krans gemaakt van in elkaar hakende takken en bladeren van de aromatische laurier, die het hele jaar zijn groene kleur houdt. In de Griekse mythologie wordt Apollo weergegeven met een lauwerkrans op zijn hoofd. De laurierboom was heilig voor de Grieken. Hij stond voor hun als symbool voor reiniging en overwinning. Laurus verwijst naar het Latijnse ‘laus’ (lof), dus de lof voor de helden en overwinnaars.
De gezondheidseigenschappen van laurierolie
De etherische olie van laurier wordt gewonnen uit de bladeren en twijgen. Laurierolie is een sterke olie die kan helpen bij zeer diverse klachten. Zo kan het helpen bij pijnverdoving, slijmoplossing, virusbestrijding, schimmeldoding en bacteriedoding, en werkt het anti-reumatisch. Laurierolie wordt gebruikt in stoombaden, stoomcabines, stoomapparaten. Maar kan ook toegepast worden in huidverzorging. Op de huid kun je het tevens verdund gebruiken bij acne, hoofdroos en schimmelplekjes. Voor juist gebruik van etherische oliën raadpleeg altijd een deskundige.
Laurierbesolie
Laurierbesolie wordt dus geperst van de laurierbessen en heeft een veel dikkere structuur dan etherische laurierolie van de bladeren. Laurierbessen bestaan voor 30% uit olie. Het wordt gebruikt voor reiniging en bescherming. Hij is heel zuinig in gebruik. Deze olie heeft een sterke kruidige geur en is vrij groen. Hij wordt soms gebruikt bij puistjes. Laurierbesolie wordt verwerkt in Aleppozeep. Dit verkopen wij.
Laurierthee
Laurierblad kan ook als thee worden gedronken.
- Onderzoek uit 2007 laat zien dat het dagelijks drinken van laurierthee de bloedsuiker-, triglyceriden- en cholesterolniveaus laat dalen met als gunstig effect dat het hart- en vaatziekten dempt.
- Uit wetenschappelijk onderzoek uit 2011 is gebleken dat laurier in combinatie met kurkuma de kans op aderverkalking beduidend doet verminderen door het cholesterolniveau te laten dalen.
- Ook zou laurier vochtafdrijvend zijn en als antidepressivum werken; wetenschappelijke onderzoeken die deze beweringen ondersteunen, zijn er nog niet.
- Bron Laurierblad (mmv.nl)
Pas op met laurierblad uit je eigen tuin te gebruiken! Het is beter om zeker te weten wat je gebruikt en het anders te kopen in de winkel.