Bloei
De bloemen zijn éénslachtig; de plant heeft mannelijke bloemen óf vrouwelijke bloemen, maar nooit beide. De bloeiwijze is pluimvormig, waarbij bij de mannelijke planten pluimsteeltjes met afzonderlijke bloemen dragen en de vrouwelijke planten pluimsteeltjes met katjes. Na de bloei veranderen de katjes en worden het hopbellen (zie foto), die gemakkelijk te herkennen zijn.
De hop groeit op vochtige, voedselrijke humeuze* grond en is lichtminnend; de plant groeit al voordat de bomen en struiken bladeren krijgen. Pas wanneer de top van de boom/struik is bereikt spreiden de stengels zich breed uit.
* Afgestorven (delen van) planten vormen een strooisellaag. Deze strooisellaag wordt ook wel humus genoemd.
Plantengemeenschap
Planten hebben onderlinge verbanden en komen veelal in deze verbanden voor. Zo’n verband wordt ook wel een plantengemeenschap** genoemd. Een tuin bevat vaak meerdere plantengemeenschappen, waarbij het grasveld/gazon één plantengemeenschap is (vaak is dit de ‘klasse van voedselrijke graslanden’). In het gazon zijn de omstandigheden namelijk min of meer hetzelfde. Meestal is de enige variatie de hoeveelheid licht die op het gras komt.
** Een plantengemeenschap is een afgebakende eenheid met een kenmerkende structuur: vochtigheidsgraad, type bodem (zand, zavel (een tussenvorm tussen klei en zand), klei, voedselrijkdom) en een min of meer vaste samenstelling van plantensoorten.
Grondsoort
Als je zelf een tuin hebt en je weet te achterhalen welke ‘wilde’ planten hier voorkomen (die je er niet zelf hebt neergezet), kun je aan de hand van die planten achterhalen met wat voor bodem je te maken hebt. Elke plant heeft namelijk zo haar eigen specifieke eisen. Door de eisen van de planten te middelen, kun je bijvoorbeeld bepalen of je met een kleigrond of een zandgrond te maken hebt. Stel, je hebt 4 planten die voorkomen op een zeer voedselrijke bodem en 3 planten die voorkomen op een matig voedselrijke bodem, dan is je bodem voedselrijk. Zeg maar het gemiddelde van de planten die je in de tuin hebt***. Het gazon is heel geschikt voor zo’n poging. Hier komen altijd ‘wilde’ planten in voor. Bij mij in het gazon (kleigrond) komen o.a. gewone brunel, madeliefje, kleine klaver, witte klaver, gewone paardenbloem en kruipende boterbloem voor. Al deze planten kunnen tegen het maaibeheer en de vrij hoge voedselrijkdom die in het gras voorkomt.
*** Dit is niet de methode van de professionals, maar geeft wel een globaal beeld. Als je het helemaal goed wilt doen, heb je een boek nodig dat de plantengemeenschappen beschrijft en volg je de aanwijzingen.
Oorsprong
Hop stamt waarschijnlijk uit Oost-Europa, maar tegenwoordig groeit de plant ook in Europa, Noord-Amerika en West-Azië. En men verbouwt de vrouwelijke planten ook in Australië.
De natuurlijke habitat van de hop
De hop is een kenmerkende soort voor de plantengemeenschap ‘Associatie van Sleedoorn en Eenstijlige meidoorn’. Andere kenmerkende soorten die vaak in deze associatie gevonden worden, zijn o.a. de gewone vlier, wilde kardinaalsmuts, bosrank (ook bekend onder de latijnse naam Clematis en vaak als sierplant in de tuin aanwezig) en heggerank. De Associatie van Sleedoorn en Eenstijlige meidoorn vormt dichte bloem- en vruchtrijke stekelige struwelen. De plantengemeenschap komt voor op zwak zure tot basenrijke, matig tot zeer voedselrijke, matig droge tot vochtige, soms overstroomde, klei en zavel. De associatie is van groot belang voor diverse diersoorten, waaronder de das en de egel.
De hop komt niet voor in mijn tuin, maar hij zou zich wel kunnen handhaven in het struweel aan de rand van mijn tuin. Niet in het gazon; de plant is niet bestand tegen maaien.
Toepassing hop
Hop wordt culinair gebruikt voor het brouwen van bier. Hij heeft voor bier een conserverende werking en voegt de wat bittere smaak toe.
Hopscheuten worden ook klaargemaakt als een soort asperges bij voedselbereiding. De jonge bladeren in het voorjaar kunnen ook als salade gebruikt worden.
Gezondheidstoepassing hop
Hop bevat bitterstoffen en polyfenolen met fyto-oestrogene eigenschappen. Hij bevat polyfenolen en etherische olie.
Hij wordt daarom in de kruidenkunde ingezet bij:
- Menopauzeklachten: heel breed toepasbaar, ook om osteoporose te voorkomen en tegen opvliegers en nachtzweten. Hij kan ook als libidoverhoger werken bij vrouwen die minder zin in seks hebben.
- Zenuwachtigheid en slaapproblemen: het is mild kalmerend en slaapverwekkend.
- Hij kan helpen bij spijsverteringsklachten door nervositeit, zoals maagkrampen, opgeblazenheid, spastische darm.
- Er zijn aanwijzingen dat hop de borstvoeding kan bevorderen.
- Er zijn onderzoeken die aanwijzingen geven dat hop positief kan bijdragen aan de afweer tegen hormonaal bepaalde kankers.
Kruiden kunnen interacties hebben bij ziekte, medicatie, borstvoeding en zwangerschap. Raadpleeg altijd een deskundige voor gebruik.
