Familie
Hibiscus is een plant uit de Malvaceae ofwel kaasjeskruidfamilie. Planten uit deze familie hebben vijf kroonbladeren (de gekleurde bloemblaadjes) en de bloemstengels ontspringen uit de oksels van de bladeren. De bloemen zijn meerzijdig symmetrisch. Nog een kenmerk van de bloemen is dat ze veel meeldraden bezitten. Dit is internationaal een grote plantenfamilie. De meeste soorten komen echter voor in de (sub)tropen. Dit geldt ook voor de hibiscus.
Binnen Nederland is deze familie klein. De bekendste plant in deze familie is hier de Alcea rosea (stokroos), die niet van nature in Nederland voorkomt en eigenlijk alleen als sierplant in tuinen te vinden is. Soorten die hier wel van nature voorkomen zijn Malva sylvestris (groot kaasjeskruid), Malva neglecta (klein kaasjeskruid) en Malva moschata (muscuskaasjeskruid).
Herkenning
Hibiscus wortelt diep. De stengels zijn groen of rood. Langs de stengel zitten de verspreidstaande bladeren (ze staan niet tegenover elkaar). Deze bladeren beginnen als min of meer ronde bladeren met rode aders, maar worden naarmate de planten groter worden lobbig. Ze krijgen drie, vier of vijf lobben. De bloemen zijn wit of lichtgeel met een donkerrode vlek. Ze bevinden zich in de oksels van de stengels en worden bestoven door insecten. Na de bestuiving komen de rode vruchten. Hibiscus kan tot drie meter hoog worden.
De plant is tweeslachtig en bevat dus zowel mannelijke als vrouwelijke bloemen.
Voorkomen
Hibiscus komt oorspronkelijk uit tropische en subtropische gebieden in West-Afrika en Centraal-Afrika (grofweg vanaf Nigeria tot Soedan). Hij houdt van een tropisch klimaat en droge grond. Hibiscus kan groeien op zand, leem en kleigrond. De plant moet in de volle zon staan.
Doorgaans is de plant eenjarig, maar als de omstandigheden goed zijn, kan hij langer leven. In Nederland is dat uitgesloten.
Toepassingen hibiscus
De bladeren kun je eten als groente (lijkt op spinazie). De bloemen kun je gebruiken voor divers eten en drinken, zoals wijn, jam en thee.
Gezondheidstoepassingen hibiscus
De bloemen van de hibiscus worden al heel lang door de lokale Afrikaanse en Aziatische bevolking gebruikt om de bloeddruk te verlagen. Inmiddels is deze eigenschap van de plant ook door wetenschappelijk onderzoek aangetoond. In het westen werd de hibiscus voorheen in thee gebruikt als smaakaanvuller, maar inmiddels wint de plant aan populariteit als bloeddrukverlagende thee.
Naast bloeddrukverlaging werkt de thee ook cholesterol- en triglyceridenverlagend en remt het ontstekingen van de vaatwand. Het is tevens wat bloedverdunnend. Het kan daarom niet gecombineerd worden met reguliere bloedverdunners. De thee wordt dus ingezet bij hoge bloeddruk, aderverkalking, een verhoogd cholesterolgehalte en ter preventie van hart- en vaatziekten. Daarnaast werkt hibiscus ook op andere mechanismen zoals het stimuleren van meer urineuitscheiding (dus vochtafdrijving) en het beschermt de leverfunctie. Het is tevens een antioxidant, dus beschermt het lichaam tegen schade.
Zoals al eerder genoemd, is de thee zurig. Dit heeft te maken met de vele soorten zuren die deze thee rijk is zoals hibiscuszuur, appelzuur, wijnsteenzuur, citroenzuur. Ook is de thee rijk aan flavonoïden: een bekende groep antioxidantachtige stoffen in planten. Deze stoffen zie je eigenlijk terug in alle gekleurde groenten en fruit.
Waarschuwingen
Kruiden kunnen altijd een interactie hebben met geneesmiddelen. Daarnaast kunnen kruiden niet in elke situatie gebruikt worden zoals bij ziekte, zwangerschap en borstvoeding. Raadpleeg daarom altijd een deskundige.
