Veranderd eetpatroon
Onze aanleg past bij onze oorsprong en dat is best een tijdje terug. Wetenschappers hebben onderzocht hoe we vroeger (als jagers en verzamelaars), hebben gegeten. Wat toen op het menu stond waren groenten, fruit, noten en zaden, vis, vlees (vooral gevogelte) en eieren. Tegenwoordig eten wij echter vooral granen, zuivel, peulvruchten, suikers, gemanipuleerde ellende en chemische bende. Nu blijkt dat onze genen zich niet zo snel aanpassen als we hadden gehoopt. Onze genen hebben de landbouw- en industriële revolutie min of meer overgeslagen. Tja, dat levert dan toch ergens in ons ouderwetse systeem problemen op. Gluten vormen één van die problemen.
Glutenallergie
In tarwe en andere granen zoals rogge, spelt, kamut en gerst, zitten gluten. Gluten zijn eiwitten die in twee fracties vóórkomen: gliadines en glutenines. Bij mensen met een glutenallergie (coeliakie) raken de darmvlokken beschadigd. Eet iemand met coeliakie een product dat gluten bevat dan raakt het slijmvlies van de dunne darm ontstoken waardoor de darmwand beschadigd wordt. Hierdoor ontstaat diarree en worden voedingsstoffen slecht opgenomen. Behalve een afwijkend ontlastingspatroon en spijsverteringsklachten, kan dit ook invloed hebben op de stemming en voor vermoeidheid zorgen.
Coeliakie kan aangetoond worden door de aanwezigheid van anti-t-transglutaminase (AntiTTG) in het bloed. Dit is een regulier onderzoek (bloedonderzoek en darmbiopt). Ongeveer 1 op de 200 Nederlanders heeft coeliakie.
Glutenintolerantie
Een andere, mildere vorm van glutenintolerantie komt veel vaker voor, maar kan wel degelijk gelijke klachten geven als coeliakie. Kenmerkend is dat door het vermijden van glutenrijke producten de klachten verminderen. Bij deze variant zijn de antistoffen tegen gliadine verhoogd aanwezig. In de ontlasting kan de antigliadinewaarde worden gemeten.
Ons dagelijks brood
Ons brood wordt nog steeds voornamelijk van tarwe gemaakt. Tarwe bevat veel meer gluten dan vroeger. Bovendien bevat onze moderne tarwe niet alleen veel meer gluten, maar ook gliadine, de glutensoort die onze darm zwaarder belast. Al met al is het daarom niet verwonderlijk dat ons spijsverteringssysteem hier moeite mee kan hebben.