winkel
Webwinkel

Vaccinium macrocarpon – Cranberry

De cranberry komt oorspronkelijk uit Amerika. Door een schipbreuk spoelde er in 1845 een vat met cranberries aan op Terschelling. Het vat werd opengemaakt met de gedachte dat het wijn zou zijn en daarna met rust gelaten. De achtergelaten bessen begonnen te ontkiemen in het duingebied. De soort sloeg goed aan en omdat vogels de bessen ook zeer waarderen, vind je de cranberry inmiddels ook op veel andere Waddeneilanden.

Je kunt nog steeds veel cranberryproducten (drank, gebak, jam, thee, etc.) kopen op Terschelling, waar ik jaarlijks op vakantie naar toe ga voor de natuur. Hoeveel van de gebruikte bessen werkelijk van het eiland komen is maar zeer de vraag.

De cranberry wordt tegenwoordig op een aantal plekken in Nederland (ook buiten Terschelling) gekweekt, bijvoorbeeld omdat de grond erg nat is waardoor andere gewassen hier niet kunnen groeien. In deze blog behandel ik de kenmerken van de plant.

 

Familie van de rododendron

De cranberry behoort tot de heidefamilie waarvan de rododendrons (meer dan 1000 soorten) de grootste groep zijn. Ook de bosbessen en typische heideplanten zoals struikheide en dopheide zijn familie. Al deze planten zijn houtig.

De familie is met enkele duizenden soorten over de hele wereld verspreid. Doorgaans zijn het (dwerg)struiken, maar op sommige plekken in de wereld vallen ook bomen onder de familie.

In Nederland zijn in het wild de dopheide, struikheide, rode en blauwe bosbes de bekendste familieleden. De cranberry en rododendron zijn beide in Nederland gekomen door menselijk handelen.

Kop van een kraanvogel

De naam cranberry is een aanpassing van de oorspronkelijke naam Cranebird. Crane verwijst naar de bloem van de plant, die wat lijkt op de vorm van de kop van een kraanvogel. Berry verwijst naar de vrucht van de plant, een soort bes. De plant bloeit in de zomer, de rode bessen komen in de nazomer of herfst.

Veel licht en natte grond

Cranberry is een heideplant. Hij blijft het hele jaar door groen. Het is een lage, houtige plant (dwergstruik) met enkelvoudige, smalle bladeren. Cranberry is een lichtplant, wat aangeeft dat hij graag in de zon staat. Hij heeft behoefte aan voedselarme, natte grond en een zonnige plek. Als de plant op een droge plek staat kan hij uitdrogen.

Waar je hem vindt

Hij komt voor in onder andere natte duinvalleien, natte heiden en moerasbossen. In Nederland is de plant met name te vinden op de Waddeneilanden. Er zijn ook een aantal cranberrykwekerijen in Nederland, onder andere in Drenthe.

Toepassingen

Cranberry is misschien wel een van de bekendste kruiden/planten uit de natuur die in de natuurgeneeskunde gebruikt worden. De bessen staan bekend om hun werking tegen blaasontsteking. Vooral als er sprake is van een infectie met de E. Coli bacterie – wat meestal in 80% van de gevallen zo is – werken cranberryproducten over het algemeen heel goed. Uiteraard kunnen ook andere bacteriën een blaasontsteking geven en dan kan cranberry soms minder goed aanslaan. De tanninen in de cranberry (proanthocyanidines) voorkomen aanhechting van de bacterie aan de blaaswand. Daarnaast zijn cranberries van nature rijk aan vitamine C. Dit is tevens belangrijk om infecties te voorkomen. In de oudheden namen schippers op lange reizen dan ook cranberries mee om scheurbuik (door vitamine-C-gebrek) te voorkomen.

 

Wil je iets delen?

Wil je een reactie delen of heb je een vraag?

Door het insturen van het formulier kunt je een reactie achterlaten of een vraag stellen over algemene zaken. Wil je liever direct een consult aanvragen dan kan dat ook.

Stel je vraag!

"*" geeft vereiste velden aan

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Van der Pigge is verbonden met haar zusterbedrijf De Groene Os

Zij maken de beste natuurgeneeskundige middelen voor je geliefde dier. Oerkracht uit de natuur voor grote en kleine huisdieren.

De Groene Os